Երևան, 09.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Նախ երևի լեզուներն է պետք մաքրել. «Փաստ»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Ինչպիսի՜ բառապաշար, տիկնա՛յք և պարոնա՛յք: Օրեր առաջ, երբ ազատման դիմում էր գրում երիտասար խոսնակը, հանրության մի անորոշ հատվածին անվանում էր ամբոխ և ռազմահայրենասեր շիզոֆրենիա ունեցողներ: Նրանից առաջ մեկ այլ ազատման դիմում գրած երիտասարդ առաջին նախագահի ֆիզիկական արատի մասին էր խոսում, հետո ներողություն խնդրում, իսկ հետո էլ ջնջում ներողության գրառումը: Այս ամենը դեռ քիչ էր, հիմա էլ Ընտրական օրենսգրքի քննարկումների ժամանակ հնչում է «մտավոր հետամնաց» արտահայտությունը` կարծես թե ուղղված կոնկրետ անձի հասցեին, բայց արտահայտությունն անողի մեկնաբանությամբ` ստեղծված իրավիճակը բնութագրելու համար: 

Չէ, բարեկամնե՛ր, ձեր բառապաշարը շարունակում է զարմացնել, չնայած այստեղ խնդիրը ոչ այնքան բառապաշարն է, որքան այդ բառապաշարի միջոցով երբեմն–երբեմն դուրս սպրդող մտածողությունը: Նախևառաջ պետք է հստակ ու վերջնական արձանագրենք մեկ բան` բժշկական ախտորոշում հանդիսացող բառերը, արտահայտությունները, եզրույթները կտրականապես չի կարելի օգտագործել որպես գնահատական, որակավորում կամ վիրավորանք հասցնելու նպատակ, որովհետև դա խտրական վերաբերմունք է նման ախտորոշումներ ունեցող հանրային խմբերի նկատմամբ: Այսուհանդերձ, նման բառերի կամ արտահայտությունների կիրառումը վկայում է կա՛մ այն կիրառողի անգրագիտության, կա՛մ էլ հենց խտրական վերաբերմունքի մասին: Երկու դեպքում էլ «գլուխը շոյելու» ոչինչ չկա:

Բացի այս, անհասկանալի է, թե երբվանից նորմ սկսեց դառնալ փողոցային բառապաշարի ներխուժումը պետական կառավարական տարբեր կառույցներ, ավելին` այդ երբվանից գրագետ ու կրթված գործիչներից մեկը` կամ անձին, կամ ստեղծված իրավիճակը բնութագրում է որպես «մտավոր հետամնաց»: Այսինքն, ինչ է ստացվում, եթե այնուամենայնիվ ձևակերպումը ուղղված չէր կոնկրետ անձի, ինչը առավել քան դատապարտելի պիտի դիտվեր, այլ հենց իրավիճակին է վերաբերում, ապա կարելի է ասել, որ խորհրդարանական խմբակցությունների ու հասարակական սեկտորի ներկայացուցիչներով, պատգամավորներով ընթացող քննարկումը հենց նման զգացողություն է առաջացնում: Չէ, այնուամենայնիվ, գուցե թե գործ ունենք լեզվական սայթաքումի հետ, բայց արդյոք արդեն բավական չէ: Ի վերջո, եթե պատկերավոր ասենք, ապա ինչպես է այս կամ այն գործիչը, պաշտոնյան պատրաստվում մասնակցել երկրի կառավարմանը, եթե չի հաջողում անգամ կառավարել սեփական մտքերն ու լեզուն: Գուցե ժամանակն է վերջապես մաքրել այն լեզուն, որը հրամցվում է հանրությանը, ի վերջո լեզուն մտքերի հայելին է:

Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

Հայրենիքի համար զոհվածների ընտանիքները պետք է զգան, որ պետությունը նրանց կողքին է․ Սևակ ԽաչատրյանՎերականգնվող էներգիայի աղբյուրները առաջին անգամ գերազանցել են ածխինՍպասվում է առանց տեղումների եղանակ, օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա Ռուսաստանը սպասում է, որ Վաշինգտոնը հաստատի Ալյասկայի գագաթնաժողովում Ուկրաինայի վերաբերյալ ձեռք բերված համաձայնությունների վավերականությունը. Լավրով Նոր տարածք են հանձնում Հայաստանից. ինչպե՞ս չեղարկել Բաքվի համաձայնության դեպքում կարող է կազմակերպվել Թուրքիայի, Ադրբեջանի և Հայաստանի նախարարների հանդիպում. թուրք նախարար Առեղծվածային դեպք՝ Երևանում. 18-ամյա տղան ծայրահեղ ծանր վիճակում տեղափոխվել է հիվանդանոց. բժիշկները պայքարում են նրա կյանքի համար«Գայի պոստի» մոտ վթարի են ենթարկվել հարսանեկան արարողության մեկնողները Ռուսաստանը և ԱՄՆ-ն շարունակում են երկկողմանի երկխոսությունը, սակայն ոչ այնքան արագ, որքան ցանկալի է. Լավրով Վթարային ջրանջատումներ են. ո՞ր հասցեներում ջուր չի լինի Իտալիայի Ա Սերիայի 11-րդ տուրում «Պարմա»-«Միլան» հանդիպումն ավարտվեց ոչ-ոքի Իմ խորին ցավակցությունն եմ հայտնում մեր հերոսների ընտանիքներին՝ ուժ և տոկունություն մաղթելով նրանց. Նաիրի Սարգսյան44-օրյա պшտերազմից անցել է 5 տարի․ քաղաքացիները Եռաբլուր են այցելում Ոսկետափում մեքենաներ են բախվել, վերջինը բախվել է կանգառասրահին․ վիրավոր կա Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունը ստի կայսրություն է, գալու է օրը՝ պատասխան են տալու, որ դավաճանեցին իմ ազգին. Խաչիկ ՄանուկյանՈւ՞մ բախտը կբերի այսօր․ աստղագուշակ նոյեմբերի 9-ի համար Լարսը բաց է, ինչ է կատարվում ՀՀ ճանապարհներին Ի՞նչ փոխարժեքներ են սահմանվել այսօր՝ նոյեմբերի 9-ի համար Հինգ տարի առաջ այս օրը մեր պայքարող ժողովրդի և կռվող բանակի թիկունքում կնքվեց այն աղետալի եռակողմ համաձայնագիրը․․․ Ավետիք ՉալաբյանՎաղարշապատ համայնքի ավագանու ընտրություններում «Հայրենիք» կուսակցության համայնքապետի թեկնածու Խաչիկ Մանուկյանը շարունակում է նախընտրական քարոզարշավըԳրեմմիի թեկնածուները հայտարարվել են Cascade Pictures-ը կադրեր է ներկայացրել հայկական առաջին բլոկբաստերի՝ «Գողություն հայկական ձևով» ֆիլմի նկարահանումներից (տեսանյութ) Ուզբեկստանում «Արևմտյան Ադրբեջանի պատմություններ» գիրք է լույս տեսել «Դեպի լույս» պոեմ-կանտատ՝ նվիրված Ալբերտ Սուքիասյանի 90-ամյակին․ աննախադեպ պրեմիերա Հայաստանում ՌԴ Եկատերինբուրգի մարզի շինանյութի արտադրամասում խոշոր հրդեհ է բռնկվել Զոլաքար գյուղում հրդեհի հետևանքով անասնակեր է այրվել ԱՄՆ-ն կմերժի որոշակի հիվանդություններ ունեցող ներգաղթյալներին վիզա տրամադրել Մահացել է Նոբելյան մրցանակակիր Ջեյմս Ուոթսոնը «Արսենալն» ավելացված ժամանակում բաց թողեց հաղթանակը (տեսանյութ) Վրաստանում ձերբակալել են ադրբեջանցի քրեական հեղինակության՝ գործարարից դրամ շորթած հանցակիցներին ՌԴ ԱԳՆ ղեկավարը բացահայտել է միջուկային փորձարկումների մասին Պուտինի կարգադրության մանրամասները Տիգրանի մայրը տեղափոխվել է այլ բնակավայր. ՆԳՆ ոստիկանության ներկայացուցիչը մանրամասներ է հայտնել Տեղումներ կլինե՞ն. եղանակը նոյեմբերի երկրորդ շաբաթվա ընթացքում՝ 9-ից 13-ը Իրանի չոր նավահանգիստ է ժամանել առաջին բեռնատար գնացքը Ռուսաստանից Դիցմայրիում՝ ադրբեջանական ուղիղ դիտարկման տակ, մի քանի ընտանիք է մնացել․ Թաթոյան Ռեալի առանցքային ֆուտբոլիստներից մեկը շարք է վերադարձել «Голос Курдистана». 1992թ. գոյություն ուներ չճանաչված Լաչինի Քրդական Հանրապետություն «Արարատ-Արմենիան» բաց թողեց հաղթանակը (տեսանյութ) Համայն Ռուսիո պատրիարքը Մեդվեդեւին պարգեւատրել է իշխան Դմիտրի Դոնսկոյի շքանշանով Զինապահին վճարելու փոխարեն կվճարեն ապահովագրության գումար. Ավանեսյանը մանրամասներ է ներկայացնում նոր նախագծի մասին Սերբիայի առաջնությունը Ռուսաստանի առաջնությունից թույլ է․ Թիկնիզյան Տղամարդը ծեծի է ենթարկել կնոջը և նրա հորը Ներքաղաքական գզվռտոցն ու Թաքեր Կարլսոնի հարցազրույցըՄահացել է Ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանի հայրը Թոշակառուներին գցում են նոր ծուղակի մեջ․ Հրայր ԿամենդատյանՌոնալդուի 953-րդ գոլը (տեսանյութ) Վարորդը, լինելով ամենաբարձր աստիճանի խմած, բախվել է արգելապատնեշներին․ վիրավորներ կան Իմ հորեղբայր Սամվել Կարապետյանը և հոգևորականները կարող են ազատվել վաղը, եթե ասեն, որ եկեղեցու կողքին չեն․ Նարեկ Կարապետյանի հարցազրույցը՝ Թաքեր Կարլսոնին (տեսանյութ) Սահմանամերձ համայնքներն առանձնահատուկ կարևորություն ունեն․ Նաիրի ՍարգսյանԲռնցքամարտիկ Արեն Ասլամազյանը՝ բրոնզե մեդալակիր