Երևան, 28.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Որտե՞ղ են աշխարհի ամենավտանգավոր կայծակները

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ


Մենք գիտենք, որ...

Կայծակը երկու անգամ նույն տեղը չի խփում:

Իրականում դա ընդամենը միֆ է, որի առաջացումը առաջին հայացքից շատ բնական է թվում այն պարզ փաստի պատճառով, որ մարդը շատ քիչ է տեսնում ծառեր կամ այլ բարձր օբյեկտներ, որոնց կայծակը հարվածել է: Ավելին, եթե հանկարծ մարդու շրջապատում հայտնաբերվում է կայծակից վնասված ծառ, սյուն կամ տուն, ապա դա դառնում է սենսացիոն նորություն շրջապատի համար: Այն, որ մենք քիչ ենք տեսնում կայծակից վնասված օբյեկտ, չի նշանակում, որ կայծակը երկու և ավելի անգամ նույն տեղը չի խփում: Սրա ապացույցը առաջին հերթին սովորական շանթարգելներն են, որոնք կան համարյա բոլոր բարձր շենքերի և օբյեկտների վրա:

Կայծակները հաճախ մեծ վնասներ են հասցնում մարդկանց: Վնասում են մեխանիկորեն, հրդեհներ են առաջացնում, վնասում են կենցաղային էլեկտրասարքավորումները և այլն: Հենց այդ ամենը կանխելու համար էլ օգտագործվում են շանթարգելները: Ինչքան բարձր է շանթարգելը, այնքան հաճախ է նա կայծակ սանձում: Սովորական տների շանթարգելները կարող են տարիներով կայծակ չմարել, քանի որ կայծակը այնքան էլ հաճախակի երևույթ չէ, իսկ ահա երկնաքերերի վրա տեղադրված շանթարգելները տարեկան ընդունում են 20 և ավելի կայծակի հարված:

Շանթարգելներից բացի լինում են բարձր ծառեր կամ բլուրներ, որոնք ևս հաճախ են կայծակնահարվում՝ կապված նրա հետ, որ նրանք իրենց շրջակայքում կայծակը քաշող միակ օբյեկտն են լինում:

Կայծակը (նաև՝ շանթ) մթնոլորտում՝ ամպերի կամ ամպի և երկրի միջև տեղի ունեցող կայծային էլեկտրական պարպում է։ Սովորաբար դրսևորվում է պայծառ լույսի բռնկումով և ուղեկցվում որոտով։ Պարպման ժամանակ հոսանքի ուժը հասնում է 10–100 հազար ամպերի, լարումը՝ տասնյակ միլիոնավորներից մինչև միլիարդավոր վոլտի։

Երկրագնդի վրա ամենահաճախ կայծակները տեղի են ունենում Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետության արևելքի լեռներում գտնվող փոքրիկ Կիֆուկա գյուղի մոտ։ Մեկ քառակուսի կիլոմետր տարածքի վրա տարեկան տեղի է ունենում կայծակի 158 բռնկում։ Հաշվարկված է , որ մեկ րոպեում ամբողջ աշխարհում լինում է 360 կայծակ: Կայծակի ամենամեծ վնասը եղել է 1789 թվականին Իտալիայի Բրեշիա քաղաքում՝ հարվածելով եկեղեցուն, պայթել է այնտեղի զինանոցում գտնվող իննսուն տոննա վառոդը, որի հետևանքով զոհվել է երեք հազար մարդ, ավերվել է քաղաքի մեկ վեցերորդը։

Հետաքրքիր է, բայց պարզվում է, որ Հայաստանում ևս կայծակը խնդիր է: Իհարկե, Հայաստանը Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետությունը չէ, բայց այստեղ էլ կայծակ շատ է լինում, որը հաստատում է նաև այն, որ մեր որոշ տատիկների զինանոցում է «Կայծակը քեզ խփի» անեծքը: Երևի թե ՀՀԿ–ի տատիկը, որը առաջ խոստացել էր անեծքներով Ալիևի գլուխը ուտել, ներկայումս անընդհատ կրկնում է. «Կայծակը ձեզ խփի», քանի որ շուտով ստիպված է լինելու ՔՊ–ի տատիկ դառնալ: Խեղճ տատիկ...

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

Անհնար կլինի անդամակցել ԵՄ-ին առանց կnռուպցիայի դեմ պայքարի թափանցիկության. Լեհաստանի փոխվարչապետն՝ Ուկրաինայի մասին Լուվրը կբարձրացնի տոմսերի գները ԵՄ քաղաքացի չհանդիսացող այցելուների համար Ոսկու գինն աճել է․ մանրամասներ Արցախցիները Փաշինյանին ասում են` մեզ տնազուրկ եք արել, մեր հարցը ո՞նց եք լուծելու. Ավետիք ՉալաբյանՏղաների միջև ինչ-որ խնդիր է եղել. մանրամասներ դաժան ծեծկռտուքիցԿեղծ քաղհասարակությունը ոչ թե ընտրությունները, այլ «ՀայաՔվեին» էր դիտարկում. Հովհաննես ԻշխանյանԱրարատԲանկը մասնակցել է Լյուբլյանայում կայացած Social Impact Award 2025 գագաթնաժողովինԱմեն ինչ՝ հանուն ԿԼ-ի փլեյ-օֆֆի․ Պերկովիչի հետխաղային մեկնաբանությունը Դպրոցներում կարանտին կհայտարարվի՞. ի՞նչ են մտածում ԿԳՄՍՆ-ում Օդի ջերմաստիճանը կնվազի 3-4 աստիճանով Վստահության նոր չափանիշ կառուցապատման և անշարժ գույքի ոլորտումԵղբայրները, հոր հրամանով, քրոջը խեղդել են ճահճում՝ ընտանիքը անպատվելու համար. (լուսանկարներ)AMIO Mobile հավելվածում օգտատերերի թիվը կրկնապատկվել է Մհեր Մկրտչյանի տուն-թանգարանը կբերվի «Վառեմ-մարեմի» շենք. Գյումրիի հայտնի «Վառեմ-մարեմը» 2027-ին նորից կվառի իր լույսերըԵթե Փաշինյանը հաղթի, 2026-ի ընտրությունները կլինեն վերջինը Հայաստանում. ԲագրատյանՎարդենիսում 2 պայմանագրային զինծառայող է պայթել ականի վրա Իշխանությունը դեռ չի կողմնորոշում, թե ինչ անել նոր Սահմանադրության հետ Հայաստանում տասը տարեկան երեխաների 35 տոկոսը չի հասկանում կարդացածը. Ատոմ ՄխիթարյանԻ՞նչ է լինելու, եթե անձը չվճարի առողջական ապահովագրության համարՓաշինյանը հոգևորականների ձեռքով է կռիվ մղում Կաթողիկոսի դեմ Բաքվում պահվող հայ գերիների պաշտպանները միջնորդել են դատարանին արդարացնել նրանց Ֆասթ Բանկը հովանավորել է «Ընկերներով՝ ընկերոջ համար» բարեգործական համերգը Հայաստանի արևմտամետների ճամբարում խժդժություններ են Առաջնորդ, որը մտածում է ժողովրդի մասին, ոչ թե միայն իր մասին․ ինչպիսին կլինի կյանքը, երբ «Մեր ձևով»-ը առաջնորդի երկիրը Երբ որ հավատում ենք, Աստված մեզ ուղենիշ է լինում․ Մենուա Սողոմոնյան ՄԻՊ-ը անդրադարձել է Նոյեմբերյանում ուսանողին ծեծելու դեպքին. ինչ է սպասվում անչափահասներինԱՄՆ-ում արևային էներգետիկան գրեթե փոխհատուցել է էլեկտրաէներգիայի սպառման աճը ԱՄՆ-ը Թուրքիային դիտարկում է որպես բնական պատնեշ, հակակշիռ և մրցակից Վաշինգտոնի հիմնական հակառակորդների՝ Ռուսաստանի և Չինաստանի, նաև Իրանի դեմ․ միջազգայնագետ Շարունակվում են ԶՊՄԿ գլխավոր տնօրենի և ղեկավարության շրջայցերը` արտադրամասերԽուզարկություն են անցկացվել Զելենսկիի աշխատակազմի ղեկավարի տանը Նիկոլի մոտ Բաքվի քարտեզն է. Դավիթ ՍարգսյանՈղբերգական վթար՝ ԳեղարքունիքումՓաշինյանին հաջողվեց պառակտել եկեղեցին. Էդմոն Մարուքյան Մեր երկրում տեսակի պայքար է․ դա դրսևորվում է և´ քաղաքական դաշտում, և´ ԶՈւ-ում, և´ հոգևոր հարթությունում․ Աբրահամյան «Հրաժարվել Արցախից` նշանակում է հրաժարվել Հայաստանից և հայ լինելուց». երկու տարի առաջ Գևորգ Սրբազանն էր ասում ինձ հետ այս զրույցում. Սարգսյան«Արթիկ» ՔԿՀ-ի պետի տեղակալը անչափահասին ծեծելու դաժան տեսանյութի հերոսներից մեկի հայրն էԻ՞նչ փոխարժեք է սահմանվել այսօր Ես կդադարեցնեմ «երրորդ աշխարհի երկրներից» ներգաղթը. Թրամփ Եկեղեցու շուրջ տիրող իրավիճակի մասին. Վահե ԴարբինյանԵրկար ժամանակով ջուր չի լինելու «Մեր Ձևով» շարժումը՝ նոր հասարակական վերելքի խորհրդանիշ Անվտանգ, սուվերեն Հայաստանի ապագան Ռուսաստանի կողքին է. Մհեր ԱվետիսյանԲռնագրավված շուկան․ ինչ վտանգներ է ստեղծում ՀԷՑ–ի լիցենզիայի չեղարկումը Հայաստանի տնտեսության համար Երբ կառավարության տարբեր անդամներ վարչապետի գլխավորությամբ խոսում են տնտեսական մեծ վերելքների մասին թվերը այլ բանի մասին են խոսում. Նանե ԿարապետյանԱմուսինը խանդի պատճառով կնոջը կապել է ձիուց և քարշ տվել․ նա մահացել է Ամենայն Հայոց կաթողիկոսին տապալել չեն կարող. Արմեն ՄանվելյանՀամացանցում է հայտնվել Նոյեմբերյանում իրենց հասակակցին դաժան ծեծի ենթարկած տղաների տեսանյութը. (Տեսանյութ) Նիկոլն իր գլխից վերև թող չթռնի, Կաթողիկոս ընտրում է ազգային-եկեղեցական ժողովը, կրոնապետություն չենք ՀՀ տարածքում ավտոճանապարհները հիմնականում անցանելի են Օրվա աղոթք