Երևան, 27.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Լեզվական սայթաքու՞մ, թե՞ մտածողություն. «Փաստ»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Հայաստանյան լրատվամիջոցների թոփ լուրն այս օրերին ոչ թե հերթական բացահայտումը, ձերբակալությունը կամ աննախադեպ ներդրումներն էին, այլ Արցախի խորհրդարանի երկու պատգամավորների` բոլորովին էլ ոչ քաղաքական լեզվակռիվն էր: Այո, լեզվակռիվ, որովհետև պատգամավորներ Հայկ Խանումյանն ու Ժաննա Գալստյանը` հատկապես վերջինս, պարզապես հայհոյում էին միմյանց: Հայհոյանքներին թերևս չանդրադառնանք, ինչպես ասում են հեռուստալրագրողները` բառապաշարը եթերային չէ, լեզվակռվի բովանդակությանն ու պատճառներին էլ եկեք չանդրադառնանք, դե, խորհրդարան է, ամեն ինչ էլ լինում է: Սակայն մի դրվագ կա, որին դժվար է չանդրադառնալ:

Արցախի խորհրդարանի պատգամավոր, «Ոսկե արծիվ» մեդալակիր, երկար տարիներ Ստեփանակերտի` Վահրամ Փափազյանի անվան թատրոնում դերասանական կարիերա ունեցած Ժաննա Գալստյանը Խանումյանին բնութագրել է` «գյալմա»: Երևի թե չհասկացաք, բնական է, բառը թուրքերեն է` ադրբեջաներեն և նշանակում է եկվոր: Այո, Արցախի խորհրդարանի պատգամավորի համար ծնունդով Տավուշից և ազգությամբ հայ մեկ այլ պատգամավոր եկվոր է: Չէ, բոլորս էլ գիտենք, որ հայերիս մեջ տեղային շովինիզմի որոշակի դրսևորումներ կան` երբեմն հումորային, երբեմն կոպիտ, բոլորս էլ գիտենք, որ Արցախում ասում են հայաստանցիներ, իսկ Հայաստանի Հանրապետությունում ասում են ղարաբաղցիներ, բայց բանը չի հասնում թշնամու բառապաշարին:

Այստեղ խնդիրը բոլորովին էլ այս պատգամավորների անձերը չեն, այլ հարցը, թե ինչպես ստացվեց, որ ծնունդով իջևանցին Արցախում կարող է «գյալմա» լինել, արդյոք սա մտածողությու՞ն է, թե՞, այնուամենայնիվ, լեզվական վրիպակ: 

Բայց արդյոք դա կարո՞ղ է լինել ընդամենը վրիպակ, թե՞, այնուամենայնիվ, մարդիկ բորբոքված պահերին ասում են այն, ինչ իրականում մտածում են: Եթե այդպես է, ապա մտածելու բան ունեն ոչ թե Արցախի խորհրդարանի կամ Հայաստանի խորհրդարանի խոսնակները, Բակո Սահակյանը կամ Նիկոլ Փաշինյանը, այլ մտածելու, մտահոգվելու ու հասկանալու կարիք ունենք բոլորս` հայաստանցիներս ու արցախցիներս` հայկական երկու պետականությունների քաղաքացիներս, թե ինչ մտքեր ու բառեր կարող են ծնվել մեր միջավայրում, ինչու և, ամենակարևորը, ինչպես թույլ չտալ նման նախադեպեր:

Շարունակությունը՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

 

Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Կովկասի բնակիչների մոտ անսովոր գեներ են հայտնաբերվել Փարիզի մետրոյում տղամարդը դանակահարել է երեք կնոջ, որոնցից մեկը հղի է Վահագն Խաչատուրյանը ստորագրել է մի շարք օրենքներ Խոշոր ավտովթար՝ Սյունիքի մարզում․ «КАМАЗ»-ը կողաշրջվել է՝ հայտնվելով ճանապարհի երթևեկելի գոտում Նարեկ Կարապետյանը արձագանքել է բռնի տեղահանված արցախցի կնոջ խնդրանքինԱնձը համակարգչային խարդախությամբ հափշտակել է 3.3 մլն դրամ, կատարել փողերի լվացում. նախաքննությունն ավարտվել է Օդի ջերմաստիճանը կնվազի, ձյուն կտեղա․ եղանակն՝ առաջիկա օրերին Իրազեկում՝ Սուրբ Ծննդյանը հաջորդող մեռելոցի օրվա աշխատանքային լինել-չլինելու մասին Խաչատուրյանը դատավորներ է նշանակել Քաղաքապետարանը՝ տրանսպորտի ուղեվարձի, աղբահանության վճարի թանկացումների մասին Իջևանում պարեկները «Mercedes»-ի վարորդի մոտ լիցքավnրված ինքնաձիգ են հայտնաբերել․ նա եղել է ոչ սթափ վիճակում Ռուսաստանը փոխել է երեխաների համար սահմանային անցման կանոնները Էդուարդ Սպերցյանը՝ Հայաստանի տարվա լավագույն ֆուտբոլիստ Ռուսաստանն ու Ադրբեջանը «կառուցողական» բանակցություններ են վարել «Անվտանգությունը սկսվում է ինձնից»․ տոներին ընդառաջ՝ ՆԳՆ-ն դիմում է հանրությանը «Shacman» բեռնատարը ճանապարհի մերկասառույցի պատճառով բախվել է ժայռին․ կա վիրավոր «Երաժշտություն հանուն ապագայի» հիմնադրամի «Մեր վիրտուոզները» ծրագրի դաշնակահարները մեկ բեմում էին իտալացի դաշնակահար Անտոնիո դի Կրիստոֆանոյի հետՌուբեն Վարդանյանը «Եվրոմեդիա24»–ի կողմից արժանացել է «Մեծանուն հումանիստ» մրցանակի Կրթության նոր հարթակներ՝ ԱրարատԲանկի և «Արեն Մեհրաբյան» հիմնադրամի համագործակցությամբ «Հայուհի» կանանց կենտրոնը հերթական նախաձեռնությամբ հյուրընկալվել էր սահմանապահ համայնքի կանանց՝ նպատակ ունենալով ակտիվացնել համայնքային կյանքը և կարևորել հայուհու դերը երկրի ամրության գործումԿԳՄՍՆ-ն նահանջեց. QR կոդը Այբբենարաններից վերացնելու, Մեսրոպ Մաշտոցի պատկերը վերադարձնելու պահանջը կատարվել է Բախվել են «Hyundai Elantra»-ն և «Mercedes»-ը․ կա վիրավոր Հայաստանի իշխանությունները միջանցք են տալիս Ադրբեջանին այն պարագայում, երբ չկա Լաչինի միջանցքը, չկա Արցախը և Արցախում ապրող հայեր չկան․ Էդմոն ՄարուքյանՀայ և ռուս ժողովուրդները խորացնում են համագործակցությունը. Մոսկվայի Ազգությունների տանը տեղի ունեցավ «Հաղթանակի մեղեդիներ» երեկոն Ռուբեն Վարդանյանի գործով դատական նիստը Բաքվում հետաձգվել է առողջական խնդիրների պատճառով Կեղծ List. Am անունից գողանում են Viber. զգուշացնում է փորձագետը Գյումրիում տղամարդուն կյանքից զրկած կասկածյալը կալանավորվեց Մասիսի ոստիկանները հայտնաբերել և ձերբակալել են գողություններ կատարած 28-ամյա երիտասարդի Ադրբեջանի արտգործնախարարը չի բացառել, որ կայցելի Հայաստան Դատարան են հանձնվել Հիդրոպոնիկայի պրոբլեմների ինստիտուտի տնօրենի վերաբերյալ քրեական վարույթի նյութերը Տեխնոլոգիական նորարար և գինեգործ Ադամ Կաբլանեանը միացել է «Երաժշտություն հանուն ապագայի» հիմնադրամի Հոգաբարձուների խորհրդինՆոր տարի, հին ստեր․ ո՞ւր է գնում ՀայաստանըԴոլարի փոխարժեքը կայուն է. եվրոն էժանացել է Ադրբեջանի եւ Հայաստանի սահմանազատման գործընթացը կիրականացվի հյուսիսից հարավ. Բայրամով 20 կետանոց խաղաղության ծրագիրը 90%-ով պատրաստ է, ներառում է չորս կողմ․ Զելենսկի Հնարավոր է Հայաստանը մի քանի ամիսների ընթացքում դարձնել հարուստ և անվտանգ երկիր. Նաիրի ՍարգսյանՄեծ Բրիտանիայում Փաշինյանին անվանել են Եկեղեցուն հալածող բռնապետ, ով համագործակցում է Ադրբեջանի հետ (տեսանյութ) Իսրայելի հյուսիսում ահաբեկչության ժամանակ զոհվել է երկու իսրայելցի Հայաստանի մի շարք տարածաշրջաններում ձյուն է տեղում Ֆրանսիայի իրավապահների կողմից հետախուզվող է հայտնաբերվել Բագրատաշենի սահմանային անցակետում Անխելամիտ որոշումները վտանգի տակ են դնում առողջապահության համակարգը․ Ավետիք ՉալաբյանԱյս մոտեցումը պետք է տարածվի նաև ՀՀ-ի և արտերկրի ակադեմիաներն ավարտող սպաների վրա․ Աբրահամյան Վթար՝ Վայոց ձորում, բախվել են «Honda» ու խոճկոր տեղափոխող «ԶԻԼ»Վթարային ջրանջատում Գյումրի քաղաքում 5,6 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ՝ Ճապոնիայի ափերի մոտ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության գործընթացում զգալի առաջընթաց է գրանցվել. Բայրամով Վերջիվերջո պետք է հասկանալ, որ TRIPP-ը Կենտրոնական Ասիայի ռեսուրսները դեպի Եվրոպա արտահանելու և ՌԴ-ին ու Չինաստանին շրջանցելու մասին է. միջազգայանագետ Քաղցրաշենի դպրոցում տղաներ են վիճաբանել, նրանցից մեկի քեռիները ծեծել են մեկ այլ մասնակցի և նրա հորըԱմիօ բանկը՝ Staff.am Gala 2025-ի գլխավոր գործընկեր