Երևան, 28.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Խաչ. քրիստոնեությունն այն որպես խորհրդանիշ ընդունել է ավելի ուշ

ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ


Մենք գիտենք, որ... Խաչը բացառապես քրիստոնեական սուրբ խորհրդանիշ է: Բոլորին հայտնի է, որ խաչը քրիստոնեության սուրբ խորհրդանիշերից մեկն է, քանի որ Քրիստոսը նահատակվել է խաչված վիճակում և այդպիսով փրկել մարդկությանը։

Արդյո՞ք այդպես է:

Իրականում ի սկզբանե խաչը եղել է հեթանոսների խորհրդանիշը։ Դեռևս մեր թվարկությունից 2 դար առաջ Բաբելոնում Աստվածության խորհրդանիշը խաչն էր, այդպես էր նաև Եգիպտոսում, Ասորեստանում, Հնդկաստանում, անգամ Հարավային Ամերիկայում և Եվրոպայում, նաև՝ Հայաստանում (այդ ամենը հաստատված է հնէաբանական հետազոտություններով)։ Պնդել, թե հին մարդիկ գիտեին Քրիստոսի գալստյան մասին և այդ նպատակով մեծարում էին խաչը, անհնար է, քանի որ դա հերքում է Սուրբ գիրքը՝ Ավետարանը , ըստ որի՝ անգամ սատանան չգիտեր Աստծո որդու գալստյան մասին, էլ ինչ մնաց հասարակ մահկանացուները իմանային։

Ի դեպ, քրիստոնեական որոշ աղանդներ չեն ընդունում խաչը (Եհովայի վկաներ, մորմոններ, մոլոկաններ)։ Որոշ գիտնականներ, վերլուծելով Ավետարանի և հին հունական ձեռագրերի գրառումները, եկել են եզրակացության, որ Քրիստոսին մահապատժի են ենթարկել ոչ թե խաչի, այլ սյան վրա։ Երկու մեթոդն էլ այն ժամանակ ընդունված էր հռոմեացիների մոտ (խաչելու մեթոդով մահապատժի ձևը նրանք փոխառել էին իրենց մահացու թշնամուց՝ Կարթագենից):

Խաչը որպես խորհրդանիշ քրիստոնեությունը սկսել է օգտագործել միայն սկսած 4–րդ դարից։ Փաստորեն Հայաստանը քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն ընդունել է առանց խաչի։ Առաջին խաչը պաշտողներից մեկը եղել է հռոմեական կայսր Կոնստանդին Մեծը, որը լինելով հեթանոս՝ ընդունեց քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն, հրամայեց ոչնչացնել բոլոր հեթանոսական տաճարները և կառուցեց Կոնստանդնուպոլիսը, որպես կայսրության մայրաքաղաք (ըստ լեգենդի, մի ճակատամարտի ժամանակ գիշերը նրան երևացել է Քրիստոսը, իսկ հաջորդ օրը երկնքում երևացել է մեծ խաչ և շշուկ, որ հաղթելու է)։

Հետաքրքիր է, որ այս խորհրդանիշերից մեկը վերցրել է քրիստոնեությունը, իսկ մյուսը՝ իսլամը։ Սա հնարավորություն է տալիս եզրակացնել, որ այն ժամանակ էլ են եղել գովազդի գծով մասնագետներ, սոցիոլոգիական հարցումներ անցկացնողներ, փիար տեխնոլոգներ և դիզայներներ։ 

Նյութը հրապարակման պատրաստեց Past.am-ը

 

Տերևներն այրողները կտուգանվեն․ նախարարը խոստանում է՝ դեկտեմբերի 1-ից օդը կբացվիՂրիմի կամրջի պայթեցման մեջ մեղադրվող հայերը դատապարտվել են ցմահ ազատազրկման Աշակերտները ծեծի են ենթարկել և նվաստացրել Նոյեմբերյանի պետական քոլեջում սովորող տղային. նրանք ձերբակալվել են Հրդեհ Հովտուն գյուղում․ հաջողվել է կանխել հրդեհի տարածումը Վրաստանը հայտնել է Ադրբեջանի հետ սահմանին վարակված ծաղիկներ տեղափոխող բեռնատարի ձերբակալման մասին Սուրբծննդյան տոներից առաջ ԵՄ-ում առգրավվել է ավելի քան 8 միլիոն վնասակար խաղալիք «Գուչի»-ի հայ մոդել Արմինե Հարությունյանը նոր ֆոտոշարք է հրապարակել Հրդեհների հետևանքով բազմաթիվ վայրի կենդանիներ լքել են իրենց բնական միջավայրը և կարող են հայտնվել համայնքներին կամ բնակելի հատվածներին մոտ. Շրջակա միջավայրի նախարար Բաքվում շինծու գործերով «դատավարությանը» փաստաբանները խնդրել են արդարացման «վճիռներ» կայացնել «Խոսում են բոլորը, ես սիրում եմ գործով ցույց տալ». Խորեն Լևոնյան ՊԵԿ նախագահը կգործուղվի Հնդկաստան 12-օրյա պատերազմում Իրանի ժողովուրդը հաղթեց և՛ Ամերիկային, և՛ սիnնիստներին, դրանում կասկած չկա․ Ալի Խամենեի Հայ կարատեիստներն Ասիայի առաջնությունում մեդալներ են նվաճել Եվրախորհրդարանը Ռուսաստանի նոր տարածաշրջանների վերաբերյալ բանաձև է ընդունել Կոնֆերենցիաների լիգա․ «Նոայի» մեկնարկային կազմը Կցրտի՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել ձմռան առաջին օրը Ձեռք են բերվել մեծաքանակ փրկարարական միջոցներ․ ՆԳՆ Խաբեություն Հաագայի Միջազգային քրեական դատարանի անդամակցության վերաբերյալ․ Էդմոն ՄարուքյանՊատգամավորները Մոսկվա կգործուղվեն «Աֆիշում գրված է, որ այսօր երեկոյան պիտի խրխնջաս կամ լաց լինես, ուրեմն՝ պիտի խրխնջաս կամ լաց լինես». Դավիթ Հակոբյան Հայ ժողովուրդը միշտ զորակցել է պաղեստինյան արդար դատին․ Արամ Ա Վեհափառ Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Անդրեն հեռացել է Հայաստանից (լուսանկարներ) Դավթաշեն կամրջի՝ Վաղարշյան փողոցից դեպի Սասնա Ծռերի փողոցի ուղղությամբ փակ են լինելու երթևեկելի երկու ուղղության 1-ին գոտիները Ավտովթար՝ Երևանում․ բախվել են մի քանի մեքենաներ, կա վիրավոր Տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակումը կդառնա տարածաշրջանում խաղաղության հաստատման առանցքային գործոններից մեկը. Խուդաթյան Էստոնիան 2026 թվականին Հայաստանում դեսպանություն կբացի Շրի Լանկայում ավելի քան 40 մարդ է զոհվել սողանքների և ջրհեղեղների հետևանքով Հրդեհների բոլոր օջախները մարվել են. ՆԳՆ նոր հորդորը ՆԳՆ–ից հաստատում են՝ ոստիկանության ծառայողը վերջ է դրել կյանքին «ԿԽՄԿ-ն Բաքվի հետ երկխոսությունը վերականգնելու ուղի է փնտրում». Զառա Ամատունի Փաշինյանը հանդիպել է Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու մի խումբ եպիսկոպոսների հետ «Մատչելի բնակարան՝ երիտասարդ ընտանիքներին» պետական նպատակային ծրագրի իրականացման համար գումար կհատկացվի Հոնկոնգի ողբերգական հրդեհը դառնում է Չինաստանի իշխանության ամենախոշոր փորձությունը Պուտինը հայտարարել է, թե չէր սպասում, որ ԱՄՆ-ն պատժամիջոցներ կկիրառի ԼՈՒԿՕՅԼ-ի և Ռոսնեֆտի դեմ Չարենցի փողոցում 32-ամյա վարորդը Cadillac-ով վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին. վերջինս տեղափոխվել է հիվանդանոց Պարեկային ծառայության աշխատակիցն ինքնասպանություն է գործել Փաշինյանին հնարավոր է հաղթել․ Նաիրի Սարգսյան ՀԱՊԿ երկրները հարգանքով են վերաբերվում Հայաստանի դիրքորոշմանը. Պուտին Մեր մրցակցային առավելություններից մեկն էլ այն է, որ մենք մեծամիտ չենք․ Նաիրի ՍարգսյանԻսրայելը հարվածներ է հասցրել Լիբանանին Մամիկոնյանց փողոցում բախվել են «Changan»-ը և «Nissan Rogue»-ը, այնուհետև «Changan»-ը բախվել է կայանված «BMW»-ին․ կա վիրավոր Սպանության փորձի մեղադրանքով հետախուզվող է հայտնաբերվել Բագրատաշենի սահմանային անցակետում Տարածված վիրուսի ֆոնին դպրոցները փակելու անհրաժեշտություն կա՞ Ժիրայր Լիպարիտյանի մանիպուլյացիաները Պետրոսի եթերում․ Ադրբեջանականացումը արդեն հիմա է Առեղծվածային ու nղբերգական դեպք՝ Երևանում, ավտոշուկայի հարևանությամբ հայտնաբերվել է hրազենային վնասվածքով տղամարդ Ճիշտը «ցո՞ւլն» է. ինչպես ձախողվեց նախկին օմբուդսմենը Ինչպես են արևային վահանակները լույսը վերածում էլեկտրաէներգիայի Ալլա Պուգաչովային պարտավորեցրել են ապամոնտաժել նրա կառուցած փայտե պիրսը ՍոլնեչնոգորսկումԴատախազությունը դարձել է հանցանքները պարտակող. Արմեն Մանվելյան