Ընտրական օրենսգիրքը ընտրակեղծիքների դեմ պայքարելու գործուն մեխանիզմներ է տալիս. Դավիթ Հարությունյան
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՀայաստանում գործող ընտրական օրենսգիրքն այնպես է մշակված, որպեսզի նվազագույնի հասցվեն ընտրությունները կեղծելու հնարավորությունները:
Ազգային ժողովում լրագրողների հետ զրույցում նման կարծիք հայտնեց ՀՀկառավարության աշխատակազմի ղեկավար-նախարար ԴավիթՀարությունյանը: «Ես կարծում եմ, որ այն մեխանիզմները, որոնք այսօր առկա են, լրիվ բավարար են, որպեսզի ընտրություններն անցնեն պատշաճ մակարդակով: Գործող ընտրական օրենսգիրքը գործուն մեխանիզմներ է տվել ընտրակեղծիքների դեմ պայքարելու համար»,- ընդգծեց Հարությունյանը :
Ասածը հիմնավորելու համար Դավիթ Հարությունյանը օրինակ բերեց: «Եթե չեմ սխալվում, դա Ազգային ժողովի նախավերջին ընտրությունների ժամանակ էր: Երբ մենք առաջին անգամ պետք է փորձարկեինք այս ընտրական օրենսգիրքը, իշխանությունները պնդում էին, որ այս ընտրական օրենսգիրքը լրիվ բավարար է, որպեսզի ընտրակեղծիքներ տեղի չունենան, իսկ ընդդիմությունը լրիվ հակառակն էր պնդում: Մենք այդ ժամանակ աննախադեպ քայլ արեցինք: Դուք գիտեք, որ անձինք, ովքեր հատում են Հայաստանի սահմանը, նրանց տվյալները ֆիքսվում են մեկ միասնական համակարգում, որը վարում է սահմանապահ ծառայությունը: Մենք խորհրդարանական ընտրություններին մասնակցող յուրաքանչյուր կուսակցության համարա հնարավորություն ստեղծեցինք որևէ անձի՝ ընտրություններին մասնակցելու վերաբերյալ կասկած ունենալու պարագայում գալ և ստուգել: Որովհետև, եթե անձը հատել է սահմանը և Հայաստաից դուրս է գնացել, ապա համակարգը ցույց կտա, որ անձն այսինչ ամսաթվից Հայաստանում չէ: Մենք անցկացրեցինք թրեյնինգ, յուրաքանչյուրին տվեցինք իր առանձին տերմինալը, որպեսզի կարողանա մուտք գործել համակարգ և հնարավորություն տվեցինք ընտրություններից հետո մինչև բողոքարկման օրը ս տուգել անձի տվյալները: Թրեյնինգ անցան բոլոր կուսակցությունները՝ բացի ՀԱԿ-ից: Մնացած բոլոր կուսակցություններն ուղարկեցին իրենց ներկայացուցիչներին, մասնակցեցին թրեյնինգներին, սովորեցին համակարգից օգտվել և ունեցան իրենց տերմինալը համակարգ մուտք գործելու համար: Եվ գիտե՞ք քանի հոգու տվյալներ են ստուգվել ընտրություններից հետո: Ընդամենը մեկ հոգու, ինչը նշանակում է, որ իրականում աղմուկը շատ ավելի մեծ է, քան իրականությունը: Որովհետև ես գոնե ենթադրում էի, որ գոնե 10 անձի դեպքում կասկածներ կլինեին: Ամբողջ երկրով մեկ հոգու վերաբերյալ ենք կասկա ծ ունեցել»,- մանրամասնեց Հարությունյանը:
Կառավարության աշխատակազմի ղեկավարն ընդգծեց, որ գործող ընտրական օրենսգրքում արվել է հնարավորը վտանգավոր մեխանիզմներից հրաժարվելու համար: «Օրինակ, ինչո՞ւ ենք մենք հրաժարվել պարտադիր տեսանկարահանումից: Որովհետև ցանկացած հոսանքի խափանում բոլորի մոտ հարց է առաջացնելու, թե ինչ կատարվեց: Ցանկացած մարդ, ով կանգնեց տեսախցիկի առաջ ու փակեց տեսադաշտը, առաջացնելու է հարց: Դրա համար մենք ասել ենք՝ ցանկացած վստահված անձ կարող է տեսանկարահանել՝ ինչ ուզում է, եթե դա չի բացահայտում քվեարկության գաղտնիությունը»,- ընդգծեց Հարությունյանը:
Նա կտրականապես դեմ է նաև քվեարկությունից հետո ընտրություններին մասնակցած անձանց ցուցակները հրապարակելու` ընդդիմության առաջարկներին: «Հիմա մի պահ պատկերացրեք, որ ես հանրապետության 2000 տեղամասերում կախել եմ ընտրությունների մասնակիցների ցուցակները: Պակերացրեք, որ ես ցանկանում եմ փչացնել ընտրությունների արդյունքները: Հանձնարարություն եմ տալիս իմ վստահված անձանց յուրաքանչյուր ընտրական տեղամասից պատահաբար ընտրել 20 մարդու և հայտարարել, որ նրանք Հայաստանում չեն: Տեղի է ունենում հետևյալը. Եթե դու ամեն տեղամասում ընտրես 20 մարդու անուն, կնշանակի, որ դու արդեն 40 հազար խախտում ես բացահայտում: Այստեղ ես ցանկանում եմ ձեզ ևս մեկ օրինակ հիշեցնել: Չեմ հիշում որ ընտրությունների ժամանակ էր, երբ կուսակցություններից մեկը սահանադրական դատարան ներկայացրեց 44 մարդու ցանկ, որոնք ըստ իրենց մահացած էին, սակայն «մասնակցել էին» ընտրություններին: Ես հիշում եմ, թե ինչքան ջանք գործադրեց իշխանությունը 44 մարդ գտնելու, նրանց տեսանկարահանելու և ցույց տալու համար: Ասածս հետևյալն է՝ եթե 44 մարդու վերաբերյալ կեղծ հայտարարությունն այդքան ջանք պահանջեց մեզանից նրանց գտնելու համար, 40 հազաÖ € մարդու վերաբերյալ կեղծ հայտարարություն եղավ, ամբողջ տպավորությունը կփչանա: Ես դեմ եմ այնպիսի մեխանիզմների, որոնք հնարավորություն են ընձեռելու դա օգտագործել ի շահ ինչ-որ մեկի»,- ընդգծեց Դավիթ Հարությունյանը:
Նա վստահություն հայտնեց, որ ցանկացած ընդդիմադիր խմբակցություն՝ ընտրությունների ընթացքում 2000 վստահված անձ ունենալու դեպքում կարող է վերահսկել գործընթացը, հավաքել խախտումների մասին իրական փաստեր և դրանք ներկայացնել հանրությանը:



