Երևան, 10.Հուլիս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


ՀՀ-ն բարդ կացության մեջ է. կարող է գալ մի պահ, երբ մանևրելու հնարավորություն չի լինի

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

Քաղտեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանը պատասխանել է Past.am-ի հարցերին:

-Պարոն Հակոբյան, ՌԴ Պետդումայի երկու ներկայացուցիչներ գրեթե նույն հայտարարությունն արեցին, ըստ որի՝ ՌԴ-ն հետևություններ է արել և նույն քանակի զենք չի վաճառում Ադրբեջանին: Սա մեսիջ է՝ ուղղված հակառուսական տրամադրությունները մեղմելո՞ւն, թե իսկապես ՌԴ-ի համար ՀՀ-ն կարևոր գործընկեր է:

-Այն, որ ՀՀ-ն ՌԴ-ի համար կարևորագույն գործընկեր է, փաստ է: Որքանով ՌԴ-ն է անհրաժեշտ ՀՀ-ին, ոչ պակաս ՀՀ-ն է անհրաժեշտ ՌԴ-ին: Խոսքը բոլոր՝ թե՛ քաղաքական, թե՛ անվտանգության, թե՛ տնտեսական հարցերի մասին է: ՀՀ-ն այն եզակի երկներից մեկն է, որն ունի ՌԴ ռազմաբազաներից մեկը: Սա ցույց է տալիս, որ ՀՀ-ն չի կարող ՌԴ-ի համար, թեկուզև միայն ռազմաքաղաքական ասպեկտից ելնելով, կարևոր նշանակություն ունեցող երկիր չլինել: Այլ հարց է, որ ՀՀ իշխանությունները կարևոր նշանակություն ունենալու գործոնը երբեք չեն կարողացել պատշաճ մակարդակով օգտագործել: Թերարժեքության զգացում է եղել. ՌԴ-ն մեզ անհրաժեշտ է, բայց մենք՝ գուցե ոչ այդքան: Բայց այս փաստը կարևոր է: Այն էլ՝ այն էլ նման փուլում, նման տարածաշրջանում: Հայաստանը շատ մոտ է այսօրվա կարևոր կռվախնձորին՝ Մերձավոր Արևելքին: Բացի այդ՝ կա նաև Կովկասի գործոնը:

Բնականաբար, հայտարարությունները մեսիջ են հասարակությանը: ՌԴ հատկապես ռազմաքաղաքական շրջանակները, որոնք առաջնորդվում են ոչ թե բիզնեսի, այլ ՌԴ-ի շահերով, հասկանում են, որ ՌԴ-ին որպես ռազմավարական դաշնակից ընկալելու մեջ որոշակի տրանսֆորմացիաներ են: Միգուցե այս պահին ՌԴ-ի համար դրանք կրիտիկական չեն, բայց բոլորը հասկանում են իրավիճակը: ՌԴ-ն այսօր աշխարհում այդքան շատ դաշնակիցներ չունի: Նշված շրջանակները սկսում են հասկանալ, այս պրոցեսը կարող է բավականին տհաճ անակնկալների բերել հենց ՌԴ-ի համար: Սրանով է պայմանավորված, որ ՌԴ-ում պրոհայկական լոբբինգային ուժերի ակտիվացումը, որոնք ՀՀ-ն են ուղարկվում հաղորդելու այդ մեսիջները: Բայց սա չի նշանակում, որ այն, ինչ ասվում է, լինելու է, թեպետ լուրջ մեսիջներ են:

-Նշեցիք, ՌԴ-ն քիչ դաշնակիցներ ունի այսօր: ՌԴ- Արևմուտք լարված հարաբերությունների ֆոնին կան կոչեր, համաձայն որոնց՝ ՀՀ-ն կողմերի միջև երկխոսության հարթակներից մեկը կարող է դառնալ: Կարո՞ղ ենք ասել, որ նման մեսիջները տեղավորվում են նաև այս տրամաբանության մեջ:

-ՌԴ-ի որոշակի ակտիվության վրա, բնականաբար, մեծ ազդեցություն ունեն ՌԴ-ի հարաբերություններն այլ կենտրոնների հետ, առաջին հերթին՝ հենց Արևմուտքի: Այս պայմաններում ՌԴ-ում պրոռուսական ուժերը հասկանում են, որ պետք է հնարավորինս ամրացնել կապերն այն երկրների հետ, որոնք գոնե նոմինալ առումով հակառակ ճամբարում չեն: Այսինքն՝ թեև այդ երկրները կարող են լուրջ պայմանագրեր ստորագրել ԵՄ-ի հետ, բայց առայժմ չեն փորձում լքել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների նավը: Պարզ է, որ խնդիր կա կոնսոլիդացնելու բոլոր՝ այդ թվում արտաքին ռեսուրսները, որ կարողանան լուրջ աշխարհաքաղաքական կենտրոն մնալ:

-Իսկ մեր շահերից բխո՞ւմ է երկխոսության հարթակ դառնալու հանգամանքը:

-Այս տեսակետից, ՀՀ-ի համար, իհարկե, բարդ է: ՀՀ-ն բազմիցս է հայտարարել նշվածի մասին: Տեսական առումով սա գեղեցիկ է հնչում, բայց չեմ կարծում, որ թե՛ ՌԴ-ի, թե՛ Արևմուտքի հույսը հենց Հայաստանն է: Թե Արևմուտքը, թե՛ ՌԴ-ն, շատ լավ ըմբռնելով Հայաստանի իրավիճակի նրբությունը, մինչ օրս ՀՀ-ի առջև հստակ պահանջ ու երկընտրանքի խնդիր չեն դրել՝ վերջիվերջո, ո՞ւմ հետ ես: Այս պարագայում ՀՀ-ն փորձում է մանևրել: Ռազմաքաղաքական առումով «կրենը» դեպի Ռուսաստանն է, բայց մեր իշխանությունները փորձում են կոնպենսացնել իրավիճակը՝ հումանիտար ու տնտեսական «կրենը» որոշակիորեն ուղղել դեպի Արևմուտք:

-Ո՞րն է Հայաստանի նրբությունը, նկատի ունե՞ք Ղարաբաղյան խնդիրը:

-Ես նկատի ունեմ այն իրավիճակը, որը կա Հայաստանի շուրջ: Դա թե՛ քաղաքական, թե՛ տնտեսական շրջափակումն է: Խնդիրը կապված չէ միայն Ղարաբաղի հետ: Տեսե՛ք, ԱՄՆ միշտ էլ ըմբռնումով է մոտեցել, օրինակ՝ ՀՀ հարաբերություններին Իրանի հետ: Նույնիսկ Իրանի նկատմամբ ամենալուրջ սանկցիաների դեպքում ՀՀ-ի վարած որոշակի քաղաքականության հանդեպ միշտ բավականին բարեհաճ է գտնվել: Ես գոնե հույս ունեմ, որ նույն դիրքորոշումը կլինի, օրինակ՝ ՌԴ-ից զենք գնելու խնդրի դեպքում: Թեպետ ԱՄՆ պատկան մարմինները զգուշացրել են, որ կարող է դրան էլ գործը հասնի, բայց ԱՄՆ-ում հասկանում են, որ դա իմիջային շատ լուրջ հարված կարող է հասցնել ԱՄՆ-ին: Նույնը ՌԴ-ի պարագայում է: Մենք տեսանք, որ ռուսական պաշտոնական շրջանակները բավականին մեղմ վերաբերվեցին ՀՀ-ի՝ դեպի ԵՄ մանևրներին: ԱՄՆ-ն Իրանի դեպքում մեղմ է վերաբերվում ՀՀ-ին, որովհետև հասկանում է, որ այլ ճանապարհ չկա՝ հաշվի առնելով Թուրքիայի և Ադրբեջանի կողմից շրջափակումը: Իսկ թե որքան կշարունակվի աշխարհաքաղաքական ուժային կենտրոնների այս մոտեցում, բարդ է ասել: Միշտ կախված է այն վտանգը, որ կողմերից մեկը կարող է «свой чужой»-ի հարց դնել, այսինքն՝ հիմա դու իմ հե՞տ ես, թե ոչ: Այս համատեքստում ԱՄՆ-ի կողմից ՀՀ-ին ֆինանսական օգնություն չցուցաբերելու վերջին որոշումը կարելի է որպես նախազգուշացում կամ կոշտացում համարել: Ամեն դեպքում, ռուս-արևմտյան հարաբերությունների գերլարումը բավականին բարդ կացության մեջ է դնում ՀՀ-ին: Կարող է գալ մի պահ, երբ մանևրելու հնարավորություն այլևս չի լինի:

 

Աննա Բադալյան

 

ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (10 ՀՈՒԼԻՍԻ). Առաջին անգամ սուլիչ է օգտագործվել ֆուտբոլային խաղի ժամանակ. «Փաստ»Արդյունաբերական ոլորտի խնդիրների խորքային արմատները. «Փաստ»Համայն աշխարհին ցույց տվեց, որ Հայաստանում ներդրում կատարելու դեպքում, ցանկացած պահի, կառավարության ղեկավարի ցուցումով, կարող են ունեզրկվել. Նաիրի Սարգսյան Նպատակն է Հայաստանն ամբողջությամբ ենթարկել արևմտյան ինստիտուտներին և զրկել պետությունը անկախության մնացորդներից. «Փաստ»«Մամա ջան 21» ՍՊԸ-ի գործունեությունը կասեցվել է Հրապարակվել է ՀՀ օրհներգի նոր տարբերակը Ռուսաստանը կրկին զանգվածային հարվածներ է հասցրել Կիևին. կան զոհեր և վիրավորներ Ի՞նչ դեր է ուզում ստանձնել ԱՄՆ-ն, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքում». «Փաստ»Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատը հայտարարում է բաց աճուրդ «դասական» փուլերով «Մա՛մ, կարծես երկիրն ու երկինքն այստեղ իրար միանան, չես պատկերացնում, թե ինչ տեսակի երկիր է Արցախը». գնդացրորդ Խաչատուր Միքայելյանն անմահացել է հոկտեմբերի 1-ին. «Փաստ»Մեզ ստիպում են սաբոտաժ անել Հայաստանի դեմ. Աննա ԿոստանյանԱյն մասին, թե ինչ է սպասում Նիկոլ Փաշինյանին Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու վրա անձնապես գրոհելու դեպքում․ Ավետիք Չալաբյան Գազ չի լինելու մինչեւ երեկո․ հասցեներ «Մարդ, որը հայկական Արցախը տվեց թշնամուն ու դա «մարսեց», ընդունակ է ամեն ինչի». «Փաստ»Մեզ պետք են կիրթ, բանիմաց, երիտասարդ քաղաքական գործիչներ. քաղաքացի Պաշտպանված էկոհամակարգ՝ բարձր տեխնոլոգիաների շնորհիվ. FPWC-ն և Ucom-ը միավորում են ուժերը Թրքահաճո վարչախումբը բոլոր ուղղություններով հուսահատ քայլեր է ձեռնարկում, փորձելով հնարավորն ու անհնարինն անել՝ փրկելու սեփական խորտակվող նավը. Ա. ՉալաբյանՋուր չի լինելու․ որ հասցեներում Աբու Դաբիում մեկնարկել է Փաշինյան-Ալիև հանդիպումը Կառավարման փողոցային մակարդակն ու պետական ինստիտուտների լեգիտիմության կորուստը. «Փաստ»Ձերբակալել են Գեղամ Մանուկյանի որդուն Հայաստանյան կառավարչի ու Ալիևի պատվիրակությունների հադիպմանը հատկապես աչք ծակող էր ԱԽ քարտուղարի ժպտերես դեմքը, ով հայրենի Մարտունին բարեհաջող ադրբեջանցիներին հանձնելուց հետո ինքնագոհ վայելում է «վաստակած» պաշտոնը. Տիգրան Աբրահամյան «Գիշերվա կեսին զանգերից, նամակներից փոթորկվեցի՝ արշավ են նախաձեռնելու Մայր Աթոռի դեմ».Հայր Ասողիկ «Կապկպված են նույն շղթայով». ինչո՞ւ է Նիկոլ Փաշինյանը վերից վար «փչացնում» իր թիմին. «Փաստ»Առաջարկվում է պարտադիր զինվորական ծառայության ժամանակահատվածը հաշվարկել որպես հանրային ծառայության ստաժ. «Փաստ»Տարադրամի փոխարժեքները հուլիսի 10-ին Ինչո՞ւ է այսօր Հայաստանում «ավելի մեծ պատիվ» ճաղերից այն կողմ լինելը. «Փաստ»Պետությունը կրկին հարվածում է բիզնեսին. թիրախում այս անգամ կառուցապատողներն են. «Փաստ»300 000 ադրբեջանցու «վերադարձի» օրակարգը և Օվերտոնի պատուհանը. Հայաստանը հերթական զիջման ճանապարհին է. «Փաստ»Փաշինյանը հանձնարարել է ուժեղացնել ճնշումները. «Փաստ»Ինչպե՞ս են քաղաքական ուժերը դիրքավորվում հակաեկեղեցական այս արշավի շրջանակներում. «Փաստ»ՌԴ-ում ադրբեջանցիների զանգվածային ձերբակալությունները Բաքվի վրա ճնշում գործադրելու ռազմավարության մի մասն են. Քերիմլի Երևանում «Ford Transit»-ը վրաերթի է ենթարկել կին հետիոտնի Բիթքոյնի գինը նոր ռեկորդ է սահմանել Շոգի ալիքը Եվրոպայում 2300 մարդու կյանք է խլել․ Reuters Հայաստանի ԱԳՆ-ն շնորհավորել է Արգենտինային Անկախության օրվա առթիվ Ապրում ենք ժամանակներում, երբ հայրենասեր լինելը հանցանք է համարվում. Գառնիկ Դանիելյանը՝ Արթուր Սարգսյանի կալանքի մասին Իսրայելն ու ՀԱՄԱՍ-ը մոտ են համաձայնության հասնելուն. Նեթանյահու «Չելսին» ֆուտբոլի ԱԱԱ եզրափակչի առաջին մասնակիցն է «Ռոսսելխոզնադզորը» հուլիսի 11-ից արգելել է ադրբեջանական արտադրողների կաթնամթերքի ներմուծումը Ռուսաստան Վթարային ջրանջատումներ․ 24 ժամ ջուր չի լինի Հուլիսի 10-ին և 11-ին գազ չի լինի Հրդեհ Վեդի քաղաքում «Հարավկովկասյան երկաթուղի» ՓԲԸ-ի գնացքը Նորագավիթում հարվածել է խոշոր եղջերավոր անասունին՝ կովին, որը սատկել է Երիտասարդը Lexus-ով թռել է կամրջից․ կա 3 զոհ․ ՌԴ (տեսանյութ) Նոր ընդիմություն է հարկավոր․ Մհեր ԱվետիսյանՎլադիմիր Պուտինը ՌԴ փոխարտգործնախարարին ազատել է պաշտոնից Օպերատիվ իրավիճակը հանրապետությունում հուլիսի 8-ից 9-ը Տեխասում ջրհեղեղի զոհերի թիվը հասել է 109-ի Բեյլը մտադիր է վերադառնալ ֆուտբոլ այլ կարգավիճակով