Ցմահ դատապարտյալներին կենդանի «սպանում են»
ՀԱՍԱՐԱԿՈՒԹՅՈՒՆ«Փաստ» օրաթերթը հեռախոսազրույց ունեցավ ցմահ դատապարտյալ, արդեն 23 տարի պատիժը կրող Ստեփան Գրիգորյանի հետ:
Ցմահ դատապարտյալը հայտնում է, որ ՀՀ օրենսդրությունը իրականում չի գործում և ցմահ դատապարտյալներին զուր հույսեր տալով «կոտրում» են:
«Գործող իշխանությունը մի դիրքորոշում է որդեգրել՝ արհամարհում է մարդուն: Այս առիթով ես բաց նամակով դիմեցի հանրապետության նախագահին, բայց արձագանք չստացա: Հետո նույն բովանդակությամբ նամակ հղեցինք մի խումբ ցմահ դատապարտյալների անունից, սակայն՝ էլի անարձագանք:
Ես նշել էի, որ ՔԿՀ ղեկավարությունը ինձ դրական բնութագիր է տվել ու նախագահը, որպես երկրի ճակատագրի երաշխավոր, չպետք է խաղա մարդկային ճակատագրերի հետ: Այս երկրում փաստորեն օրենքը չի գործում: Դատավորները սպասում են նախագահի «դաբրո»–ին: Նախագահը չգիտեմ ինչի է սպասում: Նշանակում է, որ 23 տարի ես դատապարտյալ եմ, ունեմ դրական բնութագիր, բայց չեմ ուղղվել ու չեմ կարող ազատ ռեժիմի մեջ գոնե գտնվե՞լ»,–նշում է ցմահ դատապարտյալը:
Ցմահ դատապարտյալը ընդգծում է, որ կալանավայրերում ծանր պայմաններ են, բայց կան բազմաթիվ մարդիկ, ովքեր վաղուց վաստակել են ազատության մեջ լինելու իրավունք, սակայն նրանց մեջ էլ կամաց–կամաց սպանվում է հավատն ու մարդը:
«Վեց տարի ես ապրել եմ՝ իմանալով, որ ինձ համար մահապատժի դատավճիռ կա: Այդ վեցը տարիների ընթացքում ես տառապել եմ, ամեն անգամ, երբ խցի դուռը բացվում էր՝ սպասում էի, որ ինձ կտանեն գնդակահարելու: Մեր մահապատիժը կասեցվել էր, բայց չէր հանվել ու անգամ Գերագույն խորհրդում խոսակցություն էր եղել՝ գնդակահարել դատապարտվածներին մինչև նոր օրենքի ընդունումը:
Օրենքը, որում նշված է, որ 20 տարի պատիժը կրող ցմահ դատապարտյալը կարող է դիմել վաղաժամկետ ազատման համար, փաստորեն հեքիաթ էր: Այս հեքիաթը երևի միջազգային հանրության համար է հորինվել, բայց գոնե մի նախադեպ լինի, որ աշխարհի աչքը մտցնեն ու ասեն` սա էլ երկիր է: Հիմա եթե ծայրահեղ քայլերի էլ դիմեմ` օգուտ չկա…»,– մանրամասնեց Ստեփան Գրիգորյանը:
Ստեփան Գրիգորյանը հավաստում է, որ 91 թվականից հետո ցմահ դատապարտվածների մեջ կան արդեն կիսախելագարներ, մի մասն էլ մահացել է:
«Այսօր հասարակությունը գիտի, որ Հայաստանի Հանրապետությունում արդար դատավորներ չկան: Իսկ հանցագործները երկու խմբի են դասվում ՝ փողկապավոր և առանց փողկապի»,– ընդգծեց ցմահ դատապարտյալը:
Ի դեպ՝ ցմահ դատապարտյալ Ստեփան Գրիգորյանը ներում է խնդրել ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանից: Նա հավատում էր, որ Նոր տարին կնշի իր ընտանիքի հետ միասին:
«Լուրեր կային, որ ներում լինելու է ու... չեղավ: Ես ուզում եմ հավատալ, որ մի օր ազատության մեջ կլինեմ և ուզում եմ ՀՀ նախագահը վերահսկի դատական համակարգը ու օրենքը գործի»,– ասում է նա:
Հիշեցնենք, որ Ստեփան Գրիգորյանը մահապատժի է դատապարտվել 1996 թվականին` սպանության մասնակից լինելու համար: 2003թ. օգոստոսի 1–ին 103 հրամանագրով նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի հրամանագրով մահապատիժը փոխարինվել է ցմահ ազատազրկմամբ: Մայիսի 14–ին լրացել է նրա անազատության մեջ գտնվելու 20 տարին, և օրենքի համաձայն դիմում է ներկայացրել` իրեն վաղաժամկետ ազատ արձակելու համար:
Ստեփան Գրիգորյանը բոլոր ատյաններից մերժում է ստացել:
Լուսինե Ղազարյան



