Երևան, 27.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Մանուել Թամազյան. «Հասարակության վերաբերմունքը փոխվել է սահմանափակ կարողություններով անձանց հանդեպ»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

Ինչպես տեղեկացնում է Past.am- ը՝Մանուելը պատմությունից հայտնի է որպես ճարտարապետ, քանդակագործ և նկարիչ, ով նաև Վասպուրականի միջնադարյան ճարտարապետական դպրոցի հիմնադիրն է, Արծրունյաց իշխանական տան գլխավոր ճարտարապետը: Բայց, մեր ակնարկը մեկ այլ Մանուելի մասին է, ով իր կյանքի ճարտարապետը լինելով, արդեն 20 տարի է պայքարում է բժիշկների սխալի պատճառով ձեռք բերած հիվանդության հետևանքները չեզոքացնելու և որպես հասարակության լիարժեք անդամ իր ապագան կերտելու համար: Նա համոզված է, որ իր լուսավոր ապագայի ճարտարապետը միայն ինքն է ու չի դադարելու պայքարել, տեսնելու նաև այն օրը, երբ մի կողմ կդնի հենակներն ու ողջ աշխարհին կասի՝ ես կարող եմ և ես հասա իմ երազանքին:

Անկեղծ ասած՝ իմ գործընկեր Մանուել Թամազյանի հետ ես անձամբ չեմ շփվել, բայց ուշադրությունս մշտապես գրավել է նրա աշխատասիրությունն ու ապագայի հանդեպ ունեցած ձգտումը: Ֆեյսբուք սոցիալական ցանցի իր միկրոբլոկում կատարած գրառումից հետո, սակայն որոշեցի զրուցել Մանուելի հետ ու նրա օրինակով հանրությանը ներկայացնել ծնված օրից մանկական ուղեղային կաթվածի հետևանքների դեմ պայքարող մարդու ապրումները:

Մանուելը գրել էր՝ «Հաշմանդամություն ունեցող անձանց հանդեպ հասարակության վերաբերմունքը վերջին տարիներին փոխվել է դեպի լավը: Առաջ մարդիկ խուսափում էին հաշմանդամություն ունեցող մարդու հետ շփումից, երբ տեսնում էին՝ կիլոմետրերով հեռու էին փախչում. այսօր լրիվ հակառակ պատկերն է: Մարդիկ ամեն կերպ փորձում են աջակցել սահմանափակ կարողություններով մարդկանց: Հիշեք, հաշմանդամությունը դատավճիռ չէ, դա ընդամենը տեղաշարժվելու ֆունկցիայի սահմանափակում է»:
«Փաստի» հետ զրույցում Մանուել Թամազյանն ասաց, որ ծնվելուց հետո ինքը չի լացել: Բժիշկները փորձել են միջամտել ու ինչ–որ սրսկում են արել, որից հետո փոքրիկի մոտ նման հիվանդություն է հայտնաբերվել: 15 տարի բուժվելուց հետո, տեսնելով, որ այդպես էլ չի կարողանում առանց հենակների, ինքնուրույն քայլել, Մանուելը որոշել է հրաժարվել բուժում ստանալուց և սկսել է ուսմանը զուգահեռ ինքնուրույն պայքարել կյանքի դժվարությունների դեմ:

«Երբ նախկինում դուրս էի գալիս փողոց, անցորդները այնպես էին նայում, կարծես մարդ չէին տեսել, քմծիծաղ էին տալիս, ռեպլիկներ անում, նոր անցնում: Բայց ես երբեք էլ նման բաներից չեմ հիասթափվել կամ ընկճվել: Փոխարենը ես փորձեցի հասարակությանն իմ օրինակով ցույց տալ, որ՝ կարող եմ: Այսինքն, ուզում եմ բոլորն ընդունեն, որ սահմանափակ կարողություններ ունեցող մարդիկ բոլորի նման կարող են անկաշկանդ ապրել, արարել ու երջանիկ լինել: Եվ ամենևին էլ պետք չէ նրանց մեկուսացնել հասարակությունից, քանի որ հաշմանդամությունը դատավճիռ չէ: Հարկավոր է առաջ նայել ու փորձել ազատ ապրել»,– ասաց Մանուելը:

Ի դեպ, նա սովորում է Վանաձորի պետական Պոլիտեխնիկական քոլեջի ոսկերչական բաժնի երրորդ կուրսում: Այնտեղ էլ նա շատ ընկերներ ունի: Բոլորը սիրում ու աջակցում են Մանուելին, իսկ նրա երեք վարպետներն էլ հենց առաջին օրից այնքան ջերմ են ընդունել իրեն, որ երբեք էլ չի զգացել, որ խնդիրներ ունի:

«Ճիշտն ասած, սկզբից չէի ցանկանում քոլեջ գնալ, բայց հիմա տեսնելով այդքան ջերմ վերաբերմունք իմ հանդեպ, արդեն ես չեմ ցանկանում տանը մնալ: Հաշմանդամություն ունեցող մարդիկ նախկինում ավելի շատ էին տանը մնում, դուրս չէին գալիս: Նույնիսկ կան ծնողներ, ովքեր իրենք թույլ չեն տալիս, որ իրենց հաշմանդամություն ունեցող երեխան հասարակության հետ շփվի: Ես դա չեմ ընդունում: Ես և իմ ծնողները ոչ մի սահմանափակում չենք դրել իմ առջև: Բացի այդ, տեսնելով հասարակության ջերմ վերաբերմունքը իմ հանդեպ, դա նպաստել է նաև, որ ընկերական շրջապատ ձեռք բերեմ ու լիարժեք կյանքով ապրեմ»,– ասաց Մանուելը:

Նա նաև սահմանափակ կարողություններով անձանց կոչ արեց չընկճվել մարդկանց տարօրինակ հայացքներից, արագ հաղթահարել այդօրինակ բոլոր բարդույթները և մտածել իրենց ապագան սեփական ձեռքերով կառուցելու մասին:

Արմինե Գրիգորյան

 

Ինչո՞ւ «զադնի դրեց» Նիկոլ Փաշինյանը. «Փաստ»Նոր տարի, հին ստեր. ո՞ւր է գնում Հայաստանը. «Փաստ»Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Կովկասի բնակիչների մոտ անսովոր գեներ են հայտնաբերվել Փարիզի մետրոյում տղամարդը դանակահարել է երեք կնոջ, որոնցից մեկը հղի է Վահագն Խաչատուրյանը ստորագրել է մի շարք օրենքներ Խոշոր ավտովթար՝ Սյունիքի մարզում․ «КАМАЗ»-ը կողաշրջվել է՝ հայտնվելով ճանապարհի երթևեկելի գոտում Նարեկ Կարապետյանը արձագանքել է բռնի տեղահանված արցախցի կնոջ խնդրանքինԱնձը համակարգչային խարդախությամբ հափշտակել է 3.3 մլն դրամ, կատարել փողերի լվացում. նախաքննությունն ավարտվել է Օդի ջերմաստիճանը կնվազի, ձյուն կտեղա․ եղանակն՝ առաջիկա օրերին Իրազեկում՝ Սուրբ Ծննդյանը հաջորդող մեռելոցի օրվա աշխատանքային լինել-չլինելու մասին Խաչատուրյանը դատավորներ է նշանակել Քաղաքապետարանը՝ տրանսպորտի ուղեվարձի, աղբահանության վճարի թանկացումների մասին Իջևանում պարեկները «Mercedes»-ի վարորդի մոտ լիցքավnրված ինքնաձիգ են հայտնաբերել․ նա եղել է ոչ սթափ վիճակում Ռուսաստանը փոխել է երեխաների համար սահմանային անցման կանոնները Էդուարդ Սպերցյանը՝ Հայաստանի տարվա լավագույն ֆուտբոլիստ Ռուսաստանն ու Ադրբեջանը «կառուցողական» բանակցություններ են վարել «Անվտանգությունը սկսվում է ինձնից»․ տոներին ընդառաջ՝ ՆԳՆ-ն դիմում է հանրությանը «Shacman» բեռնատարը ճանապարհի մերկասառույցի պատճառով բախվել է ժայռին․ կա վիրավոր «Երաժշտություն հանուն ապագայի» հիմնադրամի «Մեր վիրտուոզները» ծրագրի դաշնակահարները մեկ բեմում էին իտալացի դաշնակահար Անտոնիո դի Կրիստոֆանոյի հետՌուբեն Վարդանյանը «Եվրոմեդիա24»–ի կողմից արժանացել է «Մեծանուն հումանիստ» մրցանակի Կրթության նոր հարթակներ՝ ԱրարատԲանկի և «Արեն Մեհրաբյան» հիմնադրամի համագործակցությամբ «Հայուհի» կանանց կենտրոնը հերթական նախաձեռնությամբ հյուրընկալվել էր սահմանապահ համայնքի կանանց՝ նպատակ ունենալով ակտիվացնել համայնքային կյանքը և կարևորել հայուհու դերը երկրի ամրության գործումԿԳՄՍՆ-ն նահանջեց. QR կոդը Այբբենարաններից վերացնելու, Մեսրոպ Մաշտոցի պատկերը վերադարձնելու պահանջը կատարվել է Բախվել են «Hyundai Elantra»-ն և «Mercedes»-ը․ կա վիրավոր Հայաստանի իշխանությունները միջանցք են տալիս Ադրբեջանին այն պարագայում, երբ չկա Լաչինի միջանցքը, չկա Արցախը և Արցախում ապրող հայեր չկան․ Էդմոն ՄարուքյանՀայ և ռուս ժողովուրդները խորացնում են համագործակցությունը. Մոսկվայի Ազգությունների տանը տեղի ունեցավ «Հաղթանակի մեղեդիներ» երեկոն Ռուբեն Վարդանյանի գործով դատական նիստը Բաքվում հետաձգվել է առողջական խնդիրների պատճառով Կեղծ List. Am անունից գողանում են Viber. զգուշացնում է փորձագետը Գյումրիում տղամարդուն կյանքից զրկած կասկածյալը կալանավորվեց Մասիսի ոստիկանները հայտնաբերել և ձերբակալել են գողություններ կատարած 28-ամյա երիտասարդի Ադրբեջանի արտգործնախարարը չի բացառել, որ կայցելի Հայաստան Դատարան են հանձնվել Հիդրոպոնիկայի պրոբլեմների ինստիտուտի տնօրենի վերաբերյալ քրեական վարույթի նյութերը Տեխնոլոգիական նորարար և գինեգործ Ադամ Կաբլանեանը միացել է «Երաժշտություն հանուն ապագայի» հիմնադրամի Հոգաբարձուների խորհրդինՆոր տարի, հին ստեր․ ո՞ւր է գնում ՀայաստանըԴոլարի փոխարժեքը կայուն է. եվրոն էժանացել է Ադրբեջանի եւ Հայաստանի սահմանազատման գործընթացը կիրականացվի հյուսիսից հարավ. Բայրամով 20 կետանոց խաղաղության ծրագիրը 90%-ով պատրաստ է, ներառում է չորս կողմ․ Զելենսկի Հնարավոր է Հայաստանը մի քանի ամիսների ընթացքում դարձնել հարուստ և անվտանգ երկիր. Նաիրի ՍարգսյանՄեծ Բրիտանիայում Փաշինյանին անվանել են Եկեղեցուն հալածող բռնապետ, ով համագործակցում է Ադրբեջանի հետ (տեսանյութ) Իսրայելի հյուսիսում ահաբեկչության ժամանակ զոհվել է երկու իսրայելցի Հայաստանի մի շարք տարածաշրջաններում ձյուն է տեղում Ֆրանսիայի իրավապահների կողմից հետախուզվող է հայտնաբերվել Բագրատաշենի սահմանային անցակետում Անխելամիտ որոշումները վտանգի տակ են դնում առողջապահության համակարգը․ Ավետիք ՉալաբյանԱյս մոտեցումը պետք է տարածվի նաև ՀՀ-ի և արտերկրի ակադեմիաներն ավարտող սպաների վրա․ Աբրահամյան Վթար՝ Վայոց ձորում, բախվել են «Honda» ու խոճկոր տեղափոխող «ԶԻԼ»Վթարային ջրանջատում Գյումրի քաղաքում 5,6 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ՝ Ճապոնիայի ափերի մոտ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության գործընթացում զգալի առաջընթաց է գրանցվել. Բայրամով Վերջիվերջո պետք է հասկանալ, որ TRIPP-ը Կենտրոնական Ասիայի ռեսուրսները դեպի Եվրոպա արտահանելու և ՌԴ-ին ու Չինաստանին շրջանցելու մասին է. միջազգայանագետ