Անկախ Արցախի միֆը
ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ
Orer.am-ը գրում է.
1991 թ. սեպտեմբերի 2-ին ԼՂԻՄ-ի և դեռևս չհայաթափված հարակից Շահումյանի շրջանի բոլոր մակարդակների խորհուրդների ժողովրդական պատգամավորների մասնակցությամբ տեղի ունեցած նստաշրջանն ընդունեց «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության հռչակման մասին» հռչակագիրը։ Իսկ արդեն 1991 թ. դեկտեմբերի 10-ին, ԼՂ-ի բնակչությունը հանրաքվեով ամրագրեց Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության անկախության հռչակումը։ Այսպիսով, նախկին Ադրբեջանական ԽՍՀ տարածքում ձևավորվեցին երկու իրավահավասար պետական կազմավորումներ՝ ԼՂՀ և Ադրբեջանի Հանրապետություն։
Սակայն վերհիշենք, թե ի՞նչ կարգախոսներով էր սկսվել շարժումը 1988թ.-ին: Կարգախոսները շատ էին, սակայն գլխավորը մեկն էր՝ Միացում: Միգուցե, դիվանագիտական տեսանկյունից Անկախության հռչակումն ավելի հիմնավոր էր, սակայն այս տեսակետին աջակցողները չեն կարող պատշաճ հիմնավորումներ բերել: Եթե հիմքում ամեն դեպքում ընկած է Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը, ապա ի՞նչ տարբերություն, նրանք ինքնորոշվել են անկախ երկրում ապրելու համար, թե Հայաստանի կազմի մեջ՝ որպես մարզ:
Երկրորդ տեսակետը հիմնավորող փաստերն ավելի շատ են: Բնավ ջրբաժան չդնելով հայաստանցի կամ արցախցի արհեստական ազգաբանական դիսկուրսում, ստիպված ենք փաստել, որ ԼՂՀ սահմանների պաշտպանությունը մեծ ի մասամբ իրականացնում են ՀՀ քաղաքացիները: Արցախում է կենտրոնացած ընդհանրապես հայկական զինված ուժերի և զինատեսակների զգալի մասը, Արցախ են ուղղվում միջոցներ, որոնց ծավալները պարզելն անհնար է: Արցախի բնակիչներն ունեն ՀՀ նմուշի անձնագրեր, քանի որ այլ կերպ հնարավոր չէ նրանց ճամփորդությունը որևէ երրորդ երկիր: Արցախի կարիքների մեծ մասն հոգում է ՀՀ-ն: Տողերիս հեղինակը բնավ չի տառապում պաթոսային սիրով, ուստի սթափ գիտակցումով ունի իրավունք հարցադրում անելու: Ինչու՞ պետք է ՀՀ-ն հոգա անկախ պետության կարիքները: Միայն թե չասեք, այնտեղ ապրում են մեր ազգակիցները: Տաս անգամ ավելի շատ ազգակից է ապրում Կալիֆորնիայում:
Մյուս կողմից, արցախցիների մոտ արմատացած է զգացում առ սեփական պետությունը, որը դրսևորվում է անսահման սիրով դեպի Ռուսաստան: Հավատացած եղեք, որ առաջին հայացքից տպավորություն է, թե նրանց մի զգալի մասը, իր քաղաքական ճակատագրի ապագան ավելի շատ կապում է Ռուսաստանի, քան Հայաստանի հետ:
Արդյո՞ք ժամանակը չէ, որպեսզի Արցախը ևս մեկ հանրաքվե անի և վերամիավորվելու խնդրանքով դիմի ՀՀ-ին: Հակառակ պարագայում, շատ դժվար է դառնում, մեկ տարածաշրջանում պահել երկու պետություն:
Ատոմ Ոսկանյան
Ռազմական հեղաշրջում` Գվինեա-Բիսաուում
Թայվանը մտադիր է պաշտպանության համար լրացուցիչ 40 միլիարդ դոլար հատկացնել
70,000 դոլար՝ մեկ տոմսի համար. այժմ դուք կարող եք վճարել «Ոսկե գլոբուս» մրցանակաբաշխությանը մասնակցելու համար
Հռոմի պապն արգելել է բազմակնությունը և բազմամուսնությունը
ՀԱՊԿ ղեկավարները հանդիպել են ղրղզական յուրդում
Ուկրաինացիները չպետք է կախված լինեն միայն գործընկերներից․ Զելենսկի
«Կրասնոդարը» հաղթեց «Օրենբուրգին»՝ դուրս գալով կիսաեզրափակիչ․ Սպերցյանը մասնակցեց հանդիպմանը
Մայրը մուրճով սպանել է 6–ամյա որդուն
Ընտրություններին միջամտելու վերաբերյալ Թրամփի դեմ հարուցված գործը կարճվել է
Սրետենսկի վանքի երգչախումբը երգել է Մոսկվա-Երևան չվերթի ինքնաթիռում (տեսանյութ)
Գյումրիում անհայտ անձը մուտք է գործել կոշիկի խանութ և փորձել խանութում տեղադրված բանկոմատից կատարել գnղություն
Գերմանիայում ավտոբուսի վթшրի հետևանքով տnւժել է ավելի քան 60 դպրոցական
Շերը բանակցություններ է վարում Netflix-ի հետ կենսագրական սերիալի շուրջ
Նոր օրենսդրական փաթեթ. իշխանությունները որոշել են ՀՀ երեք մարզկենտրոններում կենդանիների համար ապաստարաններ կառուցել
Ռուսաստանն Իրանին «Սպարտակ» զրահապատ մեքենաների նոր խմբաքանակ է մատակարարել
Ֆուտբոլային լեգենդ Նիկիտա Սիմոնյանը՝ հայ–ռուսական սպորտային հարաբերությունների զարգացման առաջնորդ (տեսանյութ)
Սա մեծ հաղթանակ է, քանի որ մրցակիցը «Բարսելոնան» էր. Մարեսկա
«Մեծ յոթնյակի» երկրները Ուկրաինային փոխանցել են ավելի քան 30 միլիարդ եվրո, որը ապահովվել է ռուսական ակտիվներից ստացված եկամուտներով
Երևան-Դիլիջան ավտոճանապարհին բшխվել են «Ford» և «Hyundai» մակնիշների ավտոմեքենաները․ կա տnւժած
Հրդեհ է բռնկվել Սուրբ Գայանե եկեղեցու հարևանությամբ կայանված «Nissan Teana»-ում
Հարի Քեյնը ցանկանում է մնալ «Բավարիայում»
Հարավարևելյան Ասիան աղետի մեջ է. Թաիլանդում ջրհեղեղը համարվել է վերջին 25 տարվա ամենաուժեղը
Հայաստանում կան մի քանի տասնյակ քաղբանտարկյալներ, այդ մարդիկ զուտ թվաքանակ չեն. Արթուր Միքայելյան
ՀՀ-ում քաղաքական բանտարկյաների հիմնահարցին նվիրված խորհրդարանական լսումներին փորձել եմ նաեւ սահմանել «քաղաքական բանտարկյալ»-ի ներպետական, մատչելի հասկացությունը. Գոհար Մելոյան
Ռոնալդուի և Ջորջինայի հարսանիքը կկայանա Մադեյրայում. հայտնի են մանրամասները
Երկրի հյուսիսում հայտնաբերվել է Հիսուսի օծման պատկերով մի կոթող. Նարեկ Կարապետյան
Հռոմի պապն ու Էրդողանը կհանդիպեն՝ քննարկելու տարածաշրջանային և համաշխարհային զարգացումներին վերաբերող հարցեր
Իմ խոսքը Ազգային ժողովում քաղբանտարկյալների մասին. Ռուբեն Մխիթարյան
Ֆլիկը՝ «Չելսիից» կրած պարտության մասին
Պուտինը Բիշքեկում ղրղզական ազգային երաժշտական գործիք՝ կոմուզ է նվագել
Քիմ Քարդաշյանին քննադատել են փղի կաշվից պատրաստված հազվագյուտ Hermès Birkin պայուսակի համար
Ցավակցում եմ զոհված փրկարարի ընտանիքի անդամներին, հարազատներին. Էդմոն Մարուքյան
Օդի աղտոտվածությունն այս տարածաշրջանում ունի խիստ սեզոնային բնույթ և պայմանավորված է առավելապես աշխարհագրական գործոններով․ Տիգրան Ավինյան
Արմանը, ինչպես և ամբողջ մրցաշարը, տպավորիչ էր․ նրան տիտղոսային մենամшրտից զրկելը կլինի իսկական հшնցագործություն․ Բադաև
Խաղաղությունը՝ լոզո՞ւնգ, թե արտաքին քաղաքականություն. հանդուրժողականությունը պետք է ձևավորվի դպրոցական տարիքից
ՆԳՆ ոստիկանությունը շարունակում է ապօրինի պահվող զենք-զինամթերքի հայտնաբերումն ու առգրավումը (տեսանյութ)
Այդ երեխան մերն էր ու մեր մեջ նմանատիպ խոսակցություն երբեք չի եղել. ամուսինս երբևէ բռնության չի ենթարկել ո՛չ ինձ, ո՛չ երեխաներիս, չեմ հավատում, թե ինչու պետք է նման բան աներ. Ծափաթաղում սպանված 3-ամյա երեխայի մայր
Կարևորելով տեղեկատվական անվտանգությունը. IDBank-ը և Իդրամը APOCALYPSE CTF 2025 մրցույթի կողքին
Altterra Wines գինեգործարանը հաղթող է ճանաչվել Forbes-ի Top100Wines վարկանիշային ծրագրի «Մեծ Կովկաս» հեղինակավոր անվանակարգում
Զիջումները վերածվում են կապիտուլյացիայի, բայց խաղաղությունն այդպես էլ չի հաստատվում
Թուրքիան կշարունակի գնել ռուսական գազ. էներգետիկայի նախարար
Չարժե վաղաժամ եզրակացություններ անել Ուկրաինայի հակամարտnւթյան մոտալուտ ավարտի վերաբերյալ. Պեսկով
Էլեկտրամոբիլների ներմուծման համար ԱԱՀ-ից ազատման արտոնությունը կերկարաձգվի ևս մեկ տարով
Փրկարար է զոհվել
«Անկեղծ ես». Մագա Հարությունյանի ֆոտոշարքը
TRIPP-ը միայն խորացնելու է Հայաստանի շրջափակումը. Արմեն Մանվելյան
Արտենի գյուղում կասեցվել է կաթնամթերքի արտադրությունը
Բոլոր քաղաքագետները հայտարարում են, որ Թրամփը իր խոսքի տերն է «իսկական»՝ կարող է խոստանալ և հետո իր խոսքը հետ վերցնել. Մհեր Ավետիսյան
«Աշխարհի ամենաուժեղ կինը» տիտղոսի դափնեկիրը զրկվել է տիտղոսից, երբ պարզվել է, որ նա ծնվել է տղամարդ
«Հայությու՞ն, լսել եք՞». Ինչի մասին է հայ հայտնիների սոցիալական էջերում տարածվող արշավը 
