Երևան, 18.Օգոստոս.2025,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
ՀՐԱՏԱՊ


Պետք է փոխել ոչ թե լեզուն, այլ լեզվամտածողությունը

ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆ

Հրանտ Բագրատյանի առաջարկը՝ անվանափոխել Հայաստանը Armenia-ի, բավական սուր քննարկումների տեղքի տվեց: Բագրատյանը նշում է, որ մեզ այդպես են անվանում աշխարհում և մենք էլ պիտի մեզ այդպես անվանենք: Մտահղացումը, թերևս, նպատակ ունի ինտեգրել Հայաստանը աշխարհին, դարձնել ավելի ճանաչելի: 

Աշխարհում շատ երկրներ կան, որոնք իրենց անվանում են այլ կերպ, իսկ ուրիշներն ՝ այլ կերպ: Այստեղ լեզվի  պահպանման և տնտեսության զարգացման, աշխարհին ինտեգրման խնդիր չկա: Եվ այս իմաստով Բագրատյանի հարուցած բանավեճն ունի երկու կողմ ՝ բուն առաջարկի բովանդակությունը և դրա արձագանքները: Բուն առաջարկը կարելի է քննարկել, բայց էապես դա բան չի փոխի: Իրականում Հայաստանի զարգացման խնդիրները կապված չեն լեզվի պահպանման կամ փոփոխության հետ: Կարելի է պահել հայերենն ու հայկական անվանումը, բայց միաժամանակ զարկ տալ օտար լեզուների դասավանդմանը ու լինել մրցունակ: 

Բանավեճի երկրորդ կողմում քննադատներն են, որոնք պնդում են, որ հայերենին պետք չէ կպնել: Նրանց թիրախում ոչ այնքան Բագրատյանի առաջարկն է, այլ սեփական լեզվով ու բազմադարյա ազգ լինելով ինքնամոռաց հիացումը, ինքնապատակ պնդումն առ այն, որ լեզուն անձեռնամխելի է և որևէ բան պետք չէ փոխել, որևէ բանի պետք չէ ձեռք տալ:

Հայաստանը հիմա կարիք ունի ոչ թե լեզվի ու ինքնանվան փոփոխության, այլ լեզվամտածողության վերանայման: Դատարկ տեղը պետք չէ հպարտանալ լեզվով և ոչ էլ պետք է ընկնել մյուս ծայրահեղության գիրկն ու փորձել արմատապես փոխել ամեն ինչ: Լեզվամտածողության փոփոխությունը մեզ պիտի հնարավորություն տա վերանայել մեր լեզվի հնարավորությունները, հասկանալ դրա պոտենցիալը ՝ մեր համար, միաժամանակ ինտեգրելով այն օտար լեզուներին: Հայաստանը վերջապես պիտի իր անցնելիք ուրույն ճանապարհը նախանշի, ոչ թե զբաղվի պլագիատով Սինգապուրից կամ այլ օրինակներից:

Արտակ Ասլանյան

Զելենսկին մեկնաբանել է ՌԴ-ի hարվածն Ուկրաինայում ադրբեջանական նավթամբարին Ծովագյուղում երկաթուղին վթարային արգելակում է կատարել խոշոր եջերավոր անասունների հոտի պատճառով Կոտայքում բախվել են «Volkswagen Jetta»-ն ու «Opel»-ը. 4 տուժածից 2-ը երեխաներ են «Միջազգային էներգետիկ կորպորացիա»-ն շնորհավորել է Սամվել Կարապետյանի 60֊ամյակը Մենք կգանք իշխանության և թույլ չենք տա «Զանգեզուրի միջանցքի» բացում. Ավետիք Չալաբյան Կորեայի ձորի ճանապարհը ժամանակավորապես փակ կլինի երթևեկության համար ԶՊՄԿ-ի կողմից հովանավորվող «Սյունիք» ՖԱ մանկապատանեկան թիմերում պարապող սաների թիվը մոտենում է 1000-ի Բնակարանում բռնկված հրդեհը մարվել է. տարեց բնակչուհին մահացել է Իրանի նախագահը պաշտոնական այցով ժամանեց Հայաստան Այժմ մենք ունենք իրավիճակ, երբ պրակտիկան առաջ է անցել տեսությունից․ Հրայր Կամենդատյան Ուսանողներից կաշառք ստանալու մեջ մեղադրվող քոլեջի տնօրենի պաշտոնավարումը կասեցվել է. քրվարույթն ուղարկվել է դատարան «ՀայաՔվեի» խորհրդի հերթական նիստն այս անգամ Գավառ քաղաքում էր Հայ հասարակության մեծ մասը չի հավատում Ադրբեջանի հետ խաղաղության գաղափարին. Արմեն Խաչիկյան «Երբ աղջիկը իր ոլորտում կայանում է, սկսում են մեկնաբանել, որ ինչ-որ մեկի սիրուհին է». Էլեն Սաֆարյան Երկրաշարժ` Թուրքիայում Փաշինյանը փորձում է անլրջացնել քաղաքական հետապնդումները Ադրբեջանցի պատգամավորն առաջարկել է Արցախում առգրավված ռուսական զենքը վաճառել Ուկրաինային Շարունակել արարել ու նոր ներդրումներ կատարել Հայաստանում, իսկապես հերոսություն է հարկատուների կողմից․ Նաիրի Սարգսյան Մահաբեր վթարի վարորդն ազատ է արձակվել. մահացած անչափահասների ծնողներն արդարություն են պահանջում Իմ գործունեությունը գենետիկ պահանջ է. Հրաչյա Դանիելյան 43-ամյա տղամարդը որոնվում է որպես անհետ կորած ՀՀ իշխանությունների ու Ադրբեջանի քաղաքականության մասին Եկեղեցու նկատմամբ. Արման Թաթոյանն ԱՄՆ-ում զեկույց է ներկայացրել Մեր երկիր կրկին ներթափանցում են տաք օդային հոսանքներ. Գագիկ Սուրենյան Արթուր Խաչենցը հարսանիքից հետո ֆոտոշարք է հրապարակել Երևանի բնակարաններից մեկում հրդեհ է բռնկվել. դեպքի վայր է մեկնել 4 մարտական հաշվարկ Ախուրյան խոշորացված համայնքի Գետք գյուղում կայացավ «Երիտասարդները հանուն երիտասարդների» միջոցառումը․ Հայաքվե Արա Մկրտչյանը վերանշանակվել է Շրջակա միջավայրի նախարարի տեղակալի պաշտոնում Գահը կհանձնվի ուրիշի. ինչ ցույց տվեց Նարեկ Կարապետյանի պատմած առակը Գազ չի լինի օգոստոսի 20-ին, 21-ին, 22-ին և 25-ին՝ հարյուրավոր հասցեներում Ռուս հետախույզներին ԱՄՆ-ից տեղափոխո՞ւմ են Հայաստան և Ադրբեջան Իրանի նախագահը գալիս է պատասխանների հետևից ՌԴ-ն Օդեսայի արվարձաններում hարվածել է ադրբեջանական SOCAR-ի տերմինալներին. լրատվամիջոցներ 30 տարվա քրտինքն ու արյունը սրանք գցեցին ջուրը. քաղաքացի Օդի ջերմաստիճանն կբարձրանա. եղանակը՝ Հայաստանում Արցախի մասին խոսող ցանկացած հայի որակելու են որպես «խաղաղության թշնամի». Մենուա Սողոմոնյան Այս իշխանությունը մաս-մաս ծախում է մեր հայրենիքը. Ավետիք Չալաբյան Վթարային ջրանջատումներ՝ օգոստոսի 18-ին. ո՞ր հասցեներում ջուր չի լինի «Սամվել Կարապետյանի 60-ամյա հոբելյանն է. նա 62 օր է՝ գտնվում է ապօրինի կալանքի տակ». Հայտարարություն Միջանցքը երբեք անվտանգություն չի երաշխավորելու. Հրայր Կամենդատյան Ողբերգական ավտովթար՝ Վայոց ձորի մարզում 10-ամյա տղան մաhացել է Հայաստան. ժողովրդավարությո՞ւն, թե՞ կառավարվող ճգնաժամ․ ինչ է թաքնված կալանքների ու պայմանագրերի հետևում Պատիվ ունեցա «ՀայաՔվե» անդամության վկայականներ հանձնել երեք տասնյակի մոտ պայքարի ընկերների, շատ արժանավոր և սիրելի մարդկանց․ Ավետիք Չալաբյան Իշխանությունն ամեն ինչ անում է, որպեսզի ազդակներ հղի հանրությանն առ այն, որ ընդդիմադիր մոտեցումներն իրենց համար ենթակա են խիստ պատիժների․ Աբրահամյան 5.3 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է գրանցվել Կամչատկայում Ռուբլին թանկացել է. փոխարժեքն` այսօր Բարսելոնան կարող է անակնկալ տրանսֆեր իրականացնել տրանսֆերային պատուհանի վերջին օրերին Ղազախստանի նախագահը Պուտինին շնորհավորել է Ալյասկայում Թրամփի հետ հանդիպման արդյունքների կապակցությամբ Աստղագուշակ օգոստոսի 18-ին՝ կենդանակերպի բոլոր նշանների համար Քուվեյթում 67 մարդու ձերբակալել են ալկոհոլի արտադրության մեղադրանքով, որից մահացել է 23 մարդ Ստոկհոլմի արբիտրի վճիռը պարտադիր է. կառավարությունը լռում է