Երևան, 07.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Բերանի տհաճ հոտի առաջացման պատճառներն ու դրանից ազատվելու միջոցներ

ԼԱՅՖ

Հալիտոզը տհաճ խնդիր է, որի հետ բախվում են շատ մարդիկ: Նման խնդրով տառապող մարդիկ աշխատում են ազատվել այդ խնդիրից մաստակի  կամ թարմացնող ցողացրի օգնությամբ: Սակայն նման մոտեցումը միայն քողարկում է տհաճ հոտը: Ցանկացած մարդու մոտ հալիտոզն ունենում է առաջացման պատճառ, որը անհրաժեշտ է հայտնաբերել: Ընդ որում պատճառները կարող են տարբեր լինել: Իսկ այդ պատճառներից ամենատարածվածը հանդիսանում է խմելու ռեժիմի խախտումը: Որքան քիչ  է մարդը հեղուկ օգտագործում, այնքան ավելի քիչ է բերանում արտազատվում լորձ և այդքան ավելի ակտիվ են զարգանում բակտերիաները, որոնք էլ և հանդիսանում են  տհաճ հոտի առաջացման  պատճառ: Սակայն երբեմն այդ խնդիրը կարող է առաջանալ բերանի խոռոչի պարզ հիգիենիկ կանոնների խախտման դեպքում, օրինակ, ատամների արանքում խցանված սնունդը ևս կարող է հանգեցել բակտերիաների աճի: Ծխելը, ժամանակակից դիետանորով չափազանց շատ տարվելը(օրինակ սպիտակուցային), սննդակարգի կալորիականության խիստ սահմանափակումը, ինչպես նաև սոխի ու սխտորի նկատմաբ  հակվածությունը չեն նպաստում  թարմ շանչառության առաջացմանը: Սակայն հաճախակի բերանի հոտը կարող է վկայել ստամոքսի, լյարդի, աղիների, թոքերի ու ԼՕՌ-օրգանների  հիվանդությունների  մասին։ Այդ պատճառով,  հալիտոզի դեպքում խորհուրդ  է տրվում դիմել բժշկի ու անցնել հետազոտություն: Բերանի տհաճ հոտը կարող է  առաջանալ նաև կարիեսի, պերիօդոնտիտի ու ատամնաքարերի  հետևանքով: Իսկ ատամնային պրոթեզների առկայության դեպքում հարկավոր է  շատ ուշադիր լինել բերանի խոռոչի հիգիենայի նկատմաբ և հարկավոր է  երբեմն օգտվել ատամնային պրոթեզների մասնագիտական մաքրումից: Հակառակ դեպքում հնարավոր է  առաջանան տհաճ հետևանքներ: Մասնագետները նշում են, որ այսօր լայնորեն վաճառվում են հատուկ ատամի մածուկներ ու ողողելու համար անհրաժեշտ միջոցներ, որոնք կօգնեն պայքարել հալիտոզի դեմ: Նման միջոցները պարունակում են նյութեր, որոնք ճնշում են բերանի խոռոչում պաթոգեն միկրոֆլորայի աճն ու կանխում են տհաճ հոտի առաջացումը, որոնք, ըստ էության, հանդիսանում են այդ բակտերիաների կենսագործունեության արդյունք:   Ընդհանուր առմաբ մասնագետները խորհուրդ են տալիս խմել  շատ ջուր(օրական 2-2.5 լիտր ջուր) և օգտվել ատամի թելից: Այն օգնում է ազատվել սննդի մնացորդներից ու թույլ չի տալիս բակտերիաներին շատ արագ զարգանալ:  Հարկավոր չէ մոռանալ նաև լեզվի մասին, որը անհրաժեշտ է կանոնավոր  մաքրել հատուկ սկրաբի օգնությամբ(խոզանակը հարմար չէ):   Խնձորը, նարինջն ու նեխուրը օգնում են պայքարել տհաճ հոտի դեմ: Ամեն օր, կես րոպե կամ մի փոքր ավելի  երկար ժամանկով խորհուրդ է  տրվում ողողել բերանը հատուկ հեղուկներով: Ողողումից հետո, կես ժամ չի կարելի սնունդ ընդունել: Մաստակի փոխարեն ցանկալի է ծամել բնական որևէ բան, օրինակ, կանաչեղեն կամ անգամ համեմունքներ: Դրանք նպաստում են լորձի արտազատմանն ու պայքարում են  հոտի պատճառի դեմ և ոչ թե քողարկում են այն: Խոտաբույսերով թուրմերը(երիցուկի թեյ, որը նաև օժտված  է հակաբորբոքային ազդեցությամբ)նպաստում է հոտի վերացմանը: Մի անտեսեք նախաճաշն ու առավոտյան կերեք շիլա, քանի որ այն, ըստ մասնագետների, հիանալի օգնում է լորձարտադրությանը:   Բացի այդ, մասնագետները խորհուրդ են տալիս օրվա ընթացքում պարբերաբար տրորել լնդերն ու ատամները։ Ավելի արագ արդյունքի համար կարելի է բերանը ողողել ջրով,  խմել 1 բաժակ թունդ թեյ կամ ծամել սուրճի հատիկներ:  

Բաքվի դատարանում Արցախի նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարների և մյուսների գործով նիստին դատախազները ներկայացրել են մեղադրական ելույթները Շատ երկար էի սպասում Հայաստանի հավաքական հրավիրվելուն․ Արտյոմ Բանդիկյան Հայաստանը և Հնդկաստանը քննարկել են պաշտպանական ոլորտում գործակցության հնարավորությունը Հայաստանն ի վիճակի չէ բալանսավորված տնտեսական հարաբերություններ ունենալ Թուրքիայի հետ. փորձագետ Հայաստանի պատվիրակ Ալբերտի «Մանկական Եվրատեսիլ 2025»-ի երգն ու տեսահոլովակն արդեն հասանելի են 56 երթուղու ավտոբուսը հետընթաց անելով բախվել է «Chevrolet»-ին, «ՎԱԶ 2107»-ին և «Mercedes Sprinter»-ին Որոշում է կայացվել հոսպիտալացնել Վարդան Ղուկասյանին Էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանն իր վերջին հարցազրույցում նշել է, որ Տաշիր ընկերությունների խումբը փութաջանորեն է օգտվում պետության տրամադրած արտոնություններից․ Լիլիթ ՂարաջյանԺողովրդի մոբիլիզացիոն ռեսուրսը կսրբի կտանի իշխանությանը Մրցույթ «Առաջարկ Հայաստանին» նախաձեռնության շրջանակներումԵրեք հայ գրոսմայստեր դուրս եկան ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի երրորդ փուլ Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել առաջիկա օրերին «Նոա»-«Սիգմա» խաղի ժամանակ հայ և չեխ երկրպագուները աղբամաններ են նետել իրար վրա (տեսանյութ) Բաքվում շարունակվում է ապօրինաբար պահվող Արցախի նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարության դեմ «դատը» Մինչև 2026 թվականի հունվարի վերջ նախատեսվում է Ադրբեջանով անցնող երթուղով առաքել ևս 132 վագոն ցորեն. Հարավկովկասյան երկաթուղի Կոնֆերենցիաների լիգա․ «Նոան» պարտվեց առաջին խաղակեսում Շղթայական ավտովթար՝ Երևանում. խցանումն էլ հասնում էր մոտ 3 կմ-ի Բաքվի դատարանում «ապացույցներ» են ներկայացվել Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանի դեմ Մենք մեզ որբացած ենք զգում, այստեղ չէ մեր Առաջնորդը․ միասնական աղոթք՝ Մուղնու եկեղեցում Աշխարհի լավագույն ֆուտբոլիստի կոչման թեկնածուները Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Ռուսաստանին գոհացնում է «Վրացական երազանք»-ի գործունեությունը․ Շոյգու Մանվել Քեշիշյանը նշանակվել է վարչապետի աշխատակազմի ռազմավարական հաղորդակցության վարչության պետ Նախատեսվում է հուշագիր ստորագրել ՀՀ դատախազության և Իտալիայի Գլխավոր զինվորական դատախազության միջև Եվրահանձնաժողովը սկսել է քննարկել ռուսների համար վիզային նոր սահմանափակումները KFC-ն հայտարարություն է տարածել՝ այսօր մասնաճյուղերից մեկում բռնկված հրդեհի կապակցությամբ Հայաստանը և Սաուդյան Արաբիան հարաբերությունները խորացնելու մեծ ներուժ ունեն. Սարգիս Խանդանյան Իսրայելի բանակը հարվածներ է հասցրել «Հեզբոլլահ» շարժման ռազմական թիրախներին Որպես անհետ կորած որոնվում է 29–ամյա արցախցի Արսեն Թեւոսյանը Արես Հակոբյանը հաղթել է չեխ մրցակցին Ադրբեջանը Մեծ Բրիտանիայի հետ ռազմավարական գործընկերության հարցեր է քննարկել Մեզ վստահեցրել են, որ Զանգեզուրի ճանապարհում Իրանի համար որևէ սպառնալիք չկա. Արաղչի Վարդան Ղուկասյանի առողջական վիճակը կտրուկ վատացել է․ փաստաբան Բռնցքամարտիկ Տիգրան Խաչատրյանը հաղթեց բոսնիացի բռնցքամարտիկին․ տեսանյութ Պարզեցվել են կենսաթոշակների նշանակման ընթացակարգերը Գողություն՝ Արթիկի հյուրանոցառեստորանային համալիրներից մեկում․ թռցրել են անգամ սեփականատիրոջ որդու կիսավերարկուն Ավտովթար՝ Արագածոտնի մարզում․ բախվել են «SHACMAN» բեռնատարը և «Opel Astra»-ն. հայրը և 2 անչափահաս երեխաները տեղափոխվել են հիվանդանոց Լոռու մարզի քրեական ոստիկանները սպանության դեպք են կանխել․ 5 անձ ձերբակալվել է Բաքվում քննարկել են «Արևմտյան Ադրբեջան» վերադառնալու հարցը 2026-ի հունվարի 1-ից նույնականացման միջոցներով դրոշմավորման ենթակա ապրանքների ցանկն ընդլայնվում է Տարիներ շարունակ մեր գլուխներն եք արդուկում, թե Արցախը ճանաչեցիք Ադրբեջանի մաս, որ հակընդդեմ պահանջներ չլինենԻրազեկում․ գործարկվելու է էլեկտրական շչակ Ռուսաստանը գերազանցում է ԱՄՆ-ին միջուկային կարողություններով Նոր Նորքում Chevrolet-ն բախվել է բետոնե արգելապատնեշին. 26–ամյա վարորդին հասցրել են հիվանդանոց Հրդեհի ահազանգ Թումանյան փողոցում․ ինչ վնասներ են եղել Ուկրաինան Լատվիայից ստացել է 21 զրահափոխադրիչ Թոշակառուների համար դեղերի գներն անհասանելի են. Հրայր ԿամենդատյանՀայոց եկեղեցին փորձում են բնաջնջել միայն մեր թշնամիները և մեկ էլ Փաշինյանը. Արմեն ՄանվելյանՀամապարփակ պաշտպանությունն այն է, երբ ամեն մեկն իր տեղում և ոլորտում գիտի իր անելիքը. Մենուա ՍողոմոնյանԵրվանդ Երկանյանի սիմֆոնիկ «Ձոն»-ը՝ Էդուարդ Թոփչյանի ղեկավարությամբ. Երևանում կայացել է պրեմիերան