Երևան, 22.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Քաղաքական դաշտի ակտիվացման նախաձեռնությունները սպասենք ներքևից` հասարակության միջից. «Փաստ»

ՀԱՐՑԱԶՐՈՒՅՑ
«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
 
Մեր հյուրն է Միջազգային և անվտանգության հարցերի հայկական ինստիտուտի ղեկավար Ստեփան Սաֆարյանը:
 
– Պարոն Սաֆարյան, շատ փորձագետներ կարծում են, որ մեր երկրում ստեղծված է քաղաքական ամորֆ վիճակ: Դուք կիսո՞ւմ եք նրանց կարծիքը:
 
– Այո: Քաղաքական ինստիտուտների շինարարության հարցում մենք առանձնապես հպարտանալու բան չունենք: Քաղաքական համակարգում ընդդիմադիր կուսակցությունները մնում են չկայացած: Նման պայմաններում, իհարկե, ծրագրային բանավեճի մասին խոսելն անիմաստ է: Իսկ այդպիսի քննարկումների բացակայությունը նշանակում է մի բան` չքննարկել երկրի զարգացման հեռանկարները, չքննարկել այն ուղիները, որոնցով կարելի է դիմագրավել երկրին սպռնացող մարտահրավերներին: Եվ` այսպես շարունակ:
 
– Ինչո՞ւ է այսպես. հասարակությունն ինչո՞ւ է մի կողմ կանգնած, ինչո՞ւ են մարել նրա հետաքրքրությունները քաղաքական զարգացումների վերաբերյալ:
 
– Որովհետև այլևս վստահություն չունի թե իշխանական, թե ընդդիմադիր գործիչների նկատմամբ: Դրա համար էլ զանգվածաբար վաճառում է իր ձայնը, ինչպես արեց վերջին այս ընտրությունների ժամանակ: Դրա համար էլ զանգվածաբար լքում է երկիրը` արտագաղթում է:
Նաև մենք սիրում ենք առաջնորդություն: Նախկինում եթե ինչ–որ պահերի ժողովուրդն ինչ–որ մարդկանց, ինչ–որ քաղաքական ուժերի հավատացել էր, այժմ հիասթափվել է նրանցից կամ խաբված է զգում իրեն վերջիններիս կողմից: Այդ իսկ պատճառով էլ ուղղակի լքել է քաղաքական ասպարեզը:
Եվ թերևս անցյալի այս հիասթափություններն են պատճառը, որ նա այսօր չի ուզում այլևս հավատալ որևէ մեկին: Եվ մի կողմ են քաշված, ոչինչ չեն ձեռնարկում: Նաև լիդերի բացակայությունն է իրենն անում. մարդիկ հենվելու կետ չունեն:
 
– Իսկ ճանապարհը ո՞րն է. ինչպե՞ս ակտիվացնել հասարակությանը, ինչպե՞ս փոխել իրավիճակը:
 
– Դա դժվար գործ է: Մի բան կարող եմ հաստատ ասել, որ մարդիկ հոգնել են պոպուլիզմից ու ցուցադրական պաթոսից, ինչով զբաղված է եղել ընդդիմությունը վերջին այս տարիների ընթացքում: Դատարկ խոսքին այլևս հավատացող չկա. մարդիկ գործողությունների են սպասում:
Սասնա ծռերի գործողությունները ցույց տվեցին իմ ասածի հավաստիությունը: Հիշենք, որ նրանք բավականին լուսանցքային քաղաքական ուժ էին, բայց հենց որ ժողովուրդը ռեալ գործողություն տեսավ նրանց կողմից, սկսեց այլ վերաբերմունք ցուցաբերել:
Բանն այն է, որ Սասնա ծռերի հենց բուն գործողությունները չէ, որ ոգևորում էին մարդկանց, պարզապես այս խմբի մեջ մարդիկ տեսնում էին մի ուժի, որը կարող է գեներացնել իրավիճակը և սկսել քաղաքական պրոցես:
 
– Քաղաքական դաշտի ամայությունը, ի վերջո, ե՞րբ սկսվեց, ինչի՞ց սկսվեց, ո՞րն էր պատճառը:
 
– Հիմնական պատճառը անցած ընտրություններին ընդդիմության ձախողումն էր:
 
– Լավ, իսկ ընդդիմությո՞ւնն ինչու սկսեց ձախողել, ինչո՞ւ մի կետի վրա կանգ առավ: Չէ՞ որ մենք ունեինք բավականին ակտիվ, դինամիկ զարգացող պրոցեսներ:
 
– Ընդդիմությունը տուրք տվեց պոպուլիզմին, որը կարճաժամկետ հաջողություն է ապահովում, բայց երկարաժամկետության առումով այն անհեռանկար գործելաոճ է: Քաղաքական գործունեության մեջ սկսեց ձևը գերակայել բովանդակությանը: Որովհետև քաղաքական ուժերը չմտածեցին ստրատեգիայի մասին, կարծեցին, թե առանց ստրատեգիայի հնարավոր է որևէ բան փոխել: Նաև ամենօրյա աշխատանքներ չկատարեցին հասարակության հետ:
Եվ` այսպես շարունակ:
 
– Քաղաքացիական հասարակությունը ևս լռեց: Ինչո՞ւ:
 
– Քաղաքացիական հասարակությունը ևս հասցրեց կարճ ժամանակում թույլ տալ այն սխալները, որոնք արել էին քաղաքական ուժերը: Այդ իսկ պատճառով արժանացավ նույն ճակատագրին:
 
– Մեզ մնում է սպասել քաղաքական նոր ուժի ձևավորմանը, որը հանդես կգա նոր գաղափարներով և նոր մոտեցումներ կառաջարկի: Նման ռեսուրս ունի՞ մեր հասարակությունը, որպեսզի ծնունդ տա նոր վիճակների:
 
– Իհարկե, պետք էլ չէ, որ դա վերևից լինի: Ես կարծում եմ, որ մեր հասարակության մեջ կան պոտենցիալով անհատներ: Եվ նրանք պետք է նախաձեռնեն:
Քանզի, կարող ենք ասել, որ մեր քաղաքական դաշտի հին դերակատարներն արդեն իրենց դարն ապրեցին: Դժվար թե ուժ գտնեն իրենց մեջ վերափոխվելու: Եթե անգամ միավորվեն կամ այլ ֆորմատներով հանդես գան, կամ անվանափոխվեն և այլն, և այլն, միևնույն է, դա քիչ բան կփոխի:
Այնպես որ, ներքևից` հասարակության միջից պետք է նախաձեռնությունը լինի: Եվ ճիշտ աշխատելու դեպքում կարող են հաջողել:
 
 
Շարունակությունը՝ թերթի այսօրվա համարում:
Հայտնաբերվել է մեծ քանակությամբ ապօրինի որսած սիգ տեսակի ձուկ Մ-4 ճանապարհի 89-90-րդ կմ հատվածում ջրագծի վթարի պատճառով ճանապարհածածկին առաջացել է մերկասառույց «DAF» բեռնատարը Առինջ մոլի մոտ վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին Թուրքիան սիրիացի քրդերի դեմ ռազմական գործողությա՞ն է պատրաստվում Անընդունելի է, երբ քրիստոնեության օրրանում և աշխարհի հնագույն եկեղեցիներից մեկի՝ Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու դեմ այսօր իրականացվում են բիրտ հարձակումներ․ Ռոբերտ ԱմստերդամՀայկական բանկերը խստացրել են ռուսաստանցիների գործարքների ստուգումները. РБК Ադրբեջանը հայտարարել է, որ «արագացված տեմպերով կառուցում է Զանգեզուրի միջանցքը» Երբ կրթական փոփոխությունը սկսվում է դասարանիցԹրամփին իմպիչմենտ է սպառնում Ռուսաստանն ու Հայաստանը լավ փաստաթղթեր են ստորագրել. Պուտին Հայաստանի հետ առևտրաշրջանառությունը փոփոխվել է. Պուտին Համարանիշները գողացել էր գումար շորթելու նպատակով Իմ վերաբերմունքը Ադրբեջանից գնված նավթամթերքին․ Վահե Դարբինյան Ինչո՞ւ պետության միջոցները չեն հասնում թոշակառուներին. Ավետիք ՉալաբյանՎարորդական վկայական ստանալու համար մոտ 500 հազար դրամ է փոխանցել անհայտ անձի ու չի ստացել այն Չե՛նք լինելու չոքած, խաղաղության հասնելու ենք` հավասարը հավասար դիրքերից. Նարեկ Կարապետյան Հայաստանում նոյեմբերին գնաճը նվազել է 0․6 տոկոսով Գիտեր, որ կխփեմ նավթամուղին, գիտեի՞ք, որ նախարարի պաշտոնից դրա համար հանեցին Դեկտեմբերի 22-ը Էներգետիկի մասնագիտական տոնն էՀայաստանը սարքում են ֆանտոմային Մոլդովա. Արմեն ԱշոտյանՊուտինի պատին անսովոր նկար է հայտնվելԳաղափարից մինչև իրագործում. Ամերիաբանկը ներկայացրել է «Իմ Ամերիա, իմ Հայաստան» ԿՍՊ արշավի շրջանակում իրականացված ծրագրերըԱդրբեջանը խնդիր է դրել փոխել ինքնության գիտակցման մասին մեր ընկալումները, դա արվում է գերազանցապես ՀՀ ներկայիս կառավարության միջոցով. ադրբեջանագետ Քաղցկեղի նշաններ, որոնք կարող է հայտնաբերել ատամնաբույժըՎերջին տարիներին Հայաստանի տնտեսությունը թվերով կարող է աճող թվալ, բայց բովանդակությամբ այն ավելի ու ավելի է հեռանում ստեղծող պետության գաղափարից. ԱնանյանՎթար՝ Գեղարքունիքում, 55-ամյա վարորդը «Mercedes»-ով հայտնվել է ձորակում, վիրավnրներ կանԴեկտեմբերի 24-ից Պարոնյան փողոցում կկատարվի երթևեկության փոփոխությունՓաշինյանը թիրախավորում է Հայ Առաքելական եկեղեցու բարձրաստիճան պաշտոնյաներին. Սլովակիայի Ազգային Խորհրդի պատգամավոր Ֆրանտիշեկ Միկլոշկոյի հայտարարությունը՝ Սլովակիայի ԱԽ նախագահին և խորհրդարանին Արման Ծառուկյանն այս օրերին գտնվում է Հայաստանում Թույլ կառավարման պատճառով բարձրանում են գները. «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժում«Բաունտին» քաղցկեղածի՞ն է. ինչ վտանգներ են թաքնված հայտնի քաղցրավենիքի մեջԹուրքիայում աշակերտը կրшկել է դպրոցի տնօրենի վրա (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանի թույլ և աղմկոտ ղեկավարության արդյունքում պետական պարտքը կրկնապատկվել է. Նարեկ ԿարապետյանՀայրենիքին հավատարմորեն ծառայած մարդիկ այսօր մոռացված են պետության կողմից․ Դավիթ ՀակոբյանՆկարահանվել է երկրորդ դասարանի աշակերտուհու դաժան ծեծըԹոշակառուներին կանգնեցրել են փաստի առաջ․ Ցոլակ Ակոպյան Փաշինյանը ամեն օր ոտնահարում է ժողովրդավարությունը, օրենքի գերակայությունը և մարդու իրավունքները. Էդմոն ՄարուքյանՀաջորդ տարի սեպտեմբերին մենք կունենանք Մեսրոպ Մաշտոցի պատկերով Այբբենարաններ. Ժաննա ԱնդրեասյանՀարյուրավոր ընտանիքներ Հրազդանում ստացան մարդասիրական օգնությունՁյուն, քամու ուժգնացում. եղանակն այս օրերին Ի վերջո մեր երկրում Մայր Աթոռի դռանը քացի տվող սոցիո՞ւմն է հաղթելու, թե՞ հայկական Հայաստանի արժանապատիվ հասարակությունը. Վահե Հովհաննիսյան ԱՄՆ դեսպանին հետ կկանչեն, Փաշինյանը մտահոգ է Առեղծվածային դեպք Գյումրիում, «Խոհարարական զորամասի» մոտ հայտնաբերվել է մաhացած տղամարդՓաշինյանական իշխանությունը նոր արշավ է սկսելու ԶԼՄ-ների դեմ Ալիևը փախավ Պուտինի հետ հանդիպումից, իսկ Փաշինյանը դեռ լռում է Գործարկվել է նոր եռալեզու պորտալ՝ հայկական ապրանքանիշերի համար՝ www.borninarmenia.am Գեներալ-լեյտենանտի սպանությունից տեսանյութ է հայտնվելBloomberg․ արևային էներգետիկան մտնում է աճի դանդաղման փուլ Հովհաննես Ծառուկյանը պարգևատրել է «Docando» ֆեդերացիայի մարզիկներին և մարզիչներին Հայաստանի հանքարդյունաբերական խոշորագույն ընկերությունը ռեկորդային թվով այցելուներ է ունեցել. ի՞նչ կա ԶՊՄԿ-ի դարպասներից այն կողմ