Երևան, 08.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Արյան բարձր ճնշման վտանգավոր մակարդակի վաղ նախազգուշացնող ախտանիշերը․ 5-ից 1-ը չգիտի, որ ունի․․․

ԼԱՅՖ

Բավական հաճախ արյան բարձր ճնշումը՝ հիպերտոնիան, կարելի է վերահսկել, բայց պետք է իմանալ դրա նախազգուշական նշանները և դրան ադեկվատ վերաբերվել, ժամանակին:

Հիպերտոնիան կարող է նաև հանգեցնել մեծաթիվ այլ լուրջ խնդիրների՝ սրտի նոպայի, կաթվածի, երիկամների հիվանդությունների, սրտային քրոնիկական անբավարարության:

Մեծամասամբ արյան բարձր ճնշում ունեցողները ոչ մի ախտանիշ չեն ունենում:

Սակայն ըստ շատ փորձագետների՝ առողջ դիետան և պարբերական վարժությունները կարող են արդյունավետորեն կանխել և ուժել արյան բարձր ճնշումը:

Ներկայացնում ենք արյան ճնշման միջակայքերը՝

  • Նորմալ՝ 120/80-ից ցածր
  • Նախահիպերտենզիա՝ 120-139 / 80-89
  • Առաջին աստիճանի արյան բարձր ճնշում՝ 140-159 / 90-99
  • Երկրորդ աստիճանի արյան բարձր ճնշում՝ 160 և բարձր / 100 և բարձր
  • Որոշ տարածված նախազգուշացնող նշաններ են՝ շփոթմունքը, կրծքավանադակի ցավերը, գլխացավերը, ոչ պարբերական սրտխփոցը, տեսողական խնդիրները, աղմուկն ականջներում, հոգնածությունը կամ արնահոսությունը քթից:

Ներկայացնում ենք հիպերտոնիայի և դրա ախտանիշերի վերաբերյալ մի քանի առավել կարևոր գործոն:

Մոտ 70 մլն հասուն ամերիկացի (29%-ը) տառապում է հիպերտոնիայով:

Այս հիվանդությամբ տառապող մարդկանց միայն կեսն է այն վերահսկում:

ԱՄՆ-ում մոտ 1-ը 3 մեծահասակից նախահիպերտենզիա ունի:

Այս հիվանդությունն ԱՄՆ-ում արժե տարեկան 46 մլրդ դոլար, դա ներառում է դեղեր, բժշկական ծառայություններ, աշխատանքի բաց թողնված օրեր:

Արյան բարձր ճնշման դեպքում հիմնականում առանձնակի նախազգուշական նշաններ չեն լինում:

Սակայն առավել տարածվածներից մի քանիսն են՝

  • Շփոթմունք
  • Առիթմիա
  • Գլխացավ
  • Հոգնածություն
  • Աղմուկ ականջներում
  • Տեսողության փոփոխություններ
  • Արնահոսություն քթից
  • Ցավ կրծքավանդակում
  • Արյան ցածր ճնշման հետ կապված առավել տարածված փաստերից են՝
    Արյան քրոնիկական ցածր ճնշումը, որը ոչ մի ախտանիշ չի առաջացնում, մեծամասամբ լուրջ չէ:
  • Մեծամասամբ մարդը արյան ճնշման կտրուկ նվազում է զգում պառկած դիրքից վեր կենալով և հակառակը:
  • 65 տարեկանից մեծ մարդկանց մոտ 10-20%-ը տառապում է պոստուրալ հիպոտենզիայով:
  • Վիճակը լուրջ չէ, եթե արյան ցածր ճնշման նշաններ չեք զգում:

Նկատելի նշաններից են՝

  • Կենտորնացման պակաս
  • Արագ, ոչ խորը շնչառություն
  • Տեսողության պղտորում
  • Ջրազրկում և անսովոր ծարավ
  • Գլխապտույտ
  • Սառը, խոնավ, գունատ մաշկի
  • Հոգնածություն
  • Ընկճախտ
  • Սրտխառնոց
  • Ուշագնացություն

Առողջական այս վիճակը կարող է գրանցվել այս դեպքերում՝

  • Էնդոկրին խնդիրներ
  • Նեյրոշարժական հիպոտենզիա
  • Ծանր վարակ
  • Ալերգիկ ռեակցիա
  • Հղիություն
  • Արյան բարձր ճնշման դեմ որոշ դեղեր
  • Պարկինսոնի հիվանդության դեմ դեղեր
    եռցիկլիկ հակադեպրեսանտներ
  • Սրտի դեղեր
  • Էրեկտիլ դիսֆունկցիայի դեմ դեղեր
  • Ալկոհոլ և թմրանյութեր
  • Երկարատև անկողնային ռեժիմ
  • Ոչ բավարար սնունդ՝ ֆոլաթթվի և B12 հիմնական վիտամինների պակաս
  • Սրտի հետ կապված խնդիրներ
  • Դիետան արյան բարձր ճնշման դեպքում

Մթերքներ, որոնք սրում են արյան բարձր ճնշման ախտանիշերը՝

  • Շաքարավազ
  • Տրանս-ճարպեր և օմեգա-6 ճարպեր
  • Ալկոհոլ
  • Նատրիումի բարձր արունակությամբ մթերքներ
  • Կոֆեին

Մթերքներ, որոնք բուժում են արյան բարձր ճնշման ախտանիշերը՝

Օմեգա-3-ով հարուստ մթերքներ

  • Այդ թվում՝ սաղմոն, տավարի բույսեր, չիասա սերմեր և կտավատի սերմեր:

Բջջանյութի բարձր պարունակությամբ մթերքներ

  • Սննդակարգը պետք է հիմնվի չվերամշակված մթերքների վրա՝ հարուստ բջջանյութով, այդ թվում՝ մրգերի, բանջարեղենի, սրեմերի, լոբու:

Միջերկրածովյան դիետա

  • Ներառում է շատ մրգեր և բանջարեղե, ձիթապտղի յուղ և վայրի ձուկ:

Թեյ

  • Հատկապես՝ սպիտակ:

Մուգ շոկոլադ

Կալիումով հարուստ մթերքներ

  • Այդպիսի մթերքներից են՝ սեխը, բանանը, ավոկադոն և կոկոսի ջուրը:

Խնձորի քացախ

Հավելումը կարող է շատ գտակար լինել արյան բարձր ճնշման բուժման գործում: Սրանք ամենակարևոր հավելումներն են՝

1. Մագնեզիում
Սկզբում պետք է ընդունեք 500 մգ քնելուց առաջ:

2. Կոենզիմ Q10
Q10 կամ CoQ10 կոենզիմը նպաստում է նաև սրտի առողջությանը: Արյան ճնշումը բնական ճանապարհով նվազեցնելու համար պետք է ընդունեք օրական 200-300 մգ:

3. Ձկան յուղ
Պետք է ընդունեք ձկան յուղի օրական 1000-միլիգրամանոց յուղ

4. Սխտոր
Այն կարող եք ընդունել նաև հավելումների, հաբերի կամ հեղուկ տեսքով:

5. Կակաո
Այն կարելի է ընդունել որպես փոշի:

Ահա հիպերտոնիայի բուժման առավել արդյունավետ բնական միջոցները՝

1. Եթերայուղեր

Նվազեցնում են հուզական սթրեսը, ունեն ուժեղ հակաօքսիդանտ հատկություններ, արդյունավետորեն իջեցնում են արյան ճնշումը: Այս առումով լավագույն երթերայուղերը պարունակում են՝ նարդոս, ներոլի, իլանգ, եղեսպակ, կնդրուկ, և քաղցր սուսամբար: Կարող եք մի քանի կաթիլ եթերայուղ ավելացնել ձեր կրիչ-յուղի լոսյոնին և մարմինը մերսել և դրանք դիֆուզորով օգտագործել:

2. Նվազեցնել սթրեսը

Պարեբերաբար մեդիտացիա, խորը շնչառություն, բնության գրկում զբոսանքներ, բուժիչ աղոթք արեք:

3. Ֆիզիկական ակտիվություն և վարժություններ

Կօգնեն նիհարել և իջեցնել արյան ճնշումը: Լավագույն արդյունքի համար օրական առնվազն 20 րոպե մարզանք արեք:

Ռիսկի գործոնները և հիպերտոնիայի հիմնական պատճառները

Հիպերտենզիան առավել տարածված է մեծահասակների շրջանում, բայց երեխաները ևս ունենում են այս խնդիրը: Նրանք կարող են տառապել հիպերտոնիայի նշաններից՝ պայմանավորված երիկամների կամ սրտի հիվանդություններով:

Արյան բարձր չճնշման ռիսկի գործոններից են՝

  • Ըտանեկան պատմություն
  • Տարիք. առավել հաճախ հանդիպում է 45 տարեկան տղամարդկանց շրջանում, կանանց դեպքում զարգանում է 65 տարեկանից հետո:
  • Ավելորդ քաշ
  • Ծխախոտի օգտագործում
  • Ֆիզիկական անգործություն
  • Ալկոհոլի չարաշահում
  • Կալիումի պակաս
  • Սթրես
  • Հղիություն
  • Քրոնիկական որոշ հիվանդություններ
  • Դրանցից են՝ դիաբետը, երիկամների հիվանդությունը:
  • Նատրիումով հարուստ դիետա

Հիպերտենզիան մեծացնում է այլ լուրջ խնդիրների, այդ թվում՝ ինսուլտի, սրտի նոպայի, սրտի քրոնիկական անբավարարության, հիշողության խնդիրների, անևրիզմայի, աչքերի հետ կապված խնդիրների ռիսկը:

Արյան բարձր ճնշման դեպքում պետք է խուսափել այս մթերքներից՝ շաքարավազ, կոֆեին, սպիրտ, տրնաս-ճարպեր և օմեգա-6 ճարպեր, նատրիոմի բարձր պարունակությամբ մթերքներ

Զինապահին վճարելու փոխարեն կվճարեն ապահովագրության գումար. Ավանեսյանը մանրամասներ է ներկայացնում նոր նախագծի մասին Սերբիայի առաջնությունը Ռուսաստանի առաջնությունից թույլ է․ Թիկնիզյան Տղամարդը ծեծի է ենթարկել կնոջը և նրա հորը Ներքաղաքական գզվռտոցն ու Թաքեր Կարլսոնի հարցազրույցըՄահացել է Ֆինանսների նախարար Վահե Հովհաննիսյանի հայրը Թոշակառուներին գցում են նոր ծուղակի մեջ․ Հրայր ԿամենդատյանՌոնալդուի 953-րդ գոլը (տեսանյութ) Վարորդը, լինելով ամենաբարձր աստիճանի խմած, բախվել է արգելապատնեշներին․ վիրավորներ կան Իմ հորեղբայր Սամվել Կարապետյանը և հոգևորականները կարող են ազատվել վաղը, եթե ասեն, որ եկեղեցու կողքին չեն․ Նարեկ Կարապետյանի հարցազրույցը՝ Թաքեր Կարլսոնին (տեսանյութ) Սահմանամերձ համայնքներն առանձնահատուկ կարևորություն ունեն․ Նաիրի ՍարգսյանԲռնցքամարտիկ Արեն Ասլամազյանը՝ բրոնզե մեդալակիր Ջուր չի լինելու«Ինչու Հայաստանը չի կարող հրաժարվել էժան ռուսական գազից»Հայաստանն ու Հունաստանը զբոսաշրջության ոլորտում համագործակցության հուշագիր կստորագրեն Գևորգ Պապոյանը Հունաստանի զբոսաշրջության նախարարին հրավիրել է Հայաստան Գաբրիել Սարգսյանը դուրս եկավ շախմատի աշխարհի գավաթի չորրորդ փուլ Լևոն Արոնյանն ու Շանթ Սարգսյանը դուրս են եկել ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի չորրորդ փուլ Մակրոնը խոստացել է վերադարձնել Լուվրից գողացված զարդերը Երևանի 4 վարչական շրջանում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան Ֆրանսիայում տեղեկացրել են ահաբեկչության կանխման մասին. ձերբակալվել է երեք երիտասարդ կին Թրամփին հրավիրել են Ղրիմ Ուկրաինան դադարեցրել է սահմանի անցակետերի աշխատանքը խափանման պատճառով ԵՄ-ն սկսել է Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցների 20-րդ փաթեթի պատրաստումը Շիրակի քրեական ոստիկանները վագոն-տնակում թմրամիջոց են հայտնաբերել Վրաստանի հանգստավայրում անօրինական 5 ապարտ-հյուրանոց կառուցած գործարարի են ձերբակալել Պուտինը հրամանագրեր է ստորագրել Չկա պաշտպանված երկիր` առանց ներքին համերաշխության. Արմեն Մանվելյան Փաշինյանը վաղուց լեգիտիմ չէ, նա խաբել է ժողովրդին. Մենուա Սողոմոնյան Ի վերջո, եթե շտանգեն չէիր կարողանալու բարձրացնել, ինչի մարդկանց խաբեցիք․ Տիգրան Աբրահամյանը՝ Նիկոլ ՓաշինյանինԶենք ցույց տվող ես, 5-6 մլրդի զենքերը չհանձնեին հակառակորդին. Շարմազանովը՝ Փաշինյանին Ոստիկանությունը ձմեռային անվադողերով երթևեկելու մասին հայտարարություն է տարածել Մեկնարկել է ուսուցիչների կամավոր ատեստավորումը Մերձավանում լարված իրավիճակ է Անհնարինն ես արել ինձ համար, կներես, ես չկարողացա. Վահագն Ալեքսանյանը՝ մայրիկի մասին Մեսսին կարող է տեղափոխվել՝ խաղալու Թուրքիայում Երևան-Սևան ավտոճանապարհին բшխվել են «BMW X5», «BMW» և «Volkswagen» մակնիշի ավտոմեքենաները Մենք հետևում ենք Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից ձեռնարկված համարձակ քայլերին․ Էրդողան Օդի ջերմաստիճանն աստիճանաբար կբարձրանա. եղանակը նոյեմբերի 8-13-ին Ժամկետային զինծառայողները պետք է վարձատրվեն և կրթական արտոնություններ ստանան. Ավետիք ՉալաբյանԵկեղեցին պղծողները պատժվելու են. Դավիթ ՍարգսյանԵվս մեկ հայ՝ «Մանկական Եվրատեսիլ 2025» միջազգային մրցույթում. Ուկրաինան կներկայացնի Սոֆյա Ներսիսյանը Զգուշացիր ընկերներից. ինչ են խոստանում աստղերըՎարդան Ղուկասյանը զրկված է իրեն բուժող բժշկի հետ տեսակցելու հնարավորությունից. փաստաբան Կալանավnրին կախված են գտել. ո՞րն է եղել պատճառը Wildberries-ը առաքումներ կիրականացնի անօդաչու թռչող սարքերի միջոցովԻնչպես մարդկությունն սկսեց արդեն ծորակում խառնել տաք ու սառը ջրերը, և ի՞նչ կապ ունեն հայերն այդ գյուտի հետ. «Փաստ»ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (8 ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ).Գարեջրային ապստամբությունը, ռենտգենյան ճառագայթները, էլեկտրասրտագրության հայտնագործումը. «Փաստ»Միջուկային զենքի գործոնի հետագիծը ժամանակակից միջազգային հարաբերություններում. «Փաստ»Վթար. ջուր չի լինի նոյեմբերի 8/9-ին Արջը հարձակվել է հինգ կնոջ վրա. նրանց 15-ամյա տղան է փրկել (լուսանկարներ)