Ստամբուլահայերը նշել են Կենտրոնական հայկական վարժարանի հիմնադրման 130-ամյակը

Ստամբուլահայ համայնքը նշել է Ստամբուլի Կենտրոնական հայկական վարժարանի հիմնադրման 130-ամյակը, այս մասին հայտնում Է Ստամբուլի հայկական պարբերականներից «Ակօսը»։

Միջոցառումը հայ աշակերտները նվիրել են Արևմտյան Հայաստանի տարածքում 1915թ.-ից ի վեր չգործող հայկական դպրոցներին։

Միջոցառման կազմակերպիչներն ուշադրություն են հրավիրել այն փաստի վրա, որ մինչ Ցեղասպանությունը Թուրքիայի տարածքում գործել են ավելի քան 2000 հայկական դպրոցներ, մինչդեռ այսօր բացի Ստամբուլից որևէ այլ տեղ հայերը հայկական կրթություն ստանալու հնարավորություն չունեն։

Աշակերտները հատուկ «սլայդ-շուուի» միջոցով նաև հյուրերին ներկայացրել են մինչ 1915թ.-ը Էրզրումում և Սեբաստիայում գործող հայկական դպրոցների պատմությունը։

Նշենք, որ Ստամբուլում գործում է 16 հայկական վարժարան, որոնցից 13-ը մասնավոր են, 3-ն էլ համարվում են համայնքի ընդհանուր սեփականությունը: Այս դպրոցներում կարող են սովորել միայն հայ քրիստոնյա ընտանիքի զավակները` ներկայացնելով նախ մկրտության թուղթ: Սա կապված է նրա հետ, որ Թուրքիայի Հանրապետության օրենսդրության համաձայն՝ երկրի բոլոր քաղաքացիները պաշտոնապես թուրք են համարվում, իսկ հայերը, հույները և հրեաները համարվում են կրոնական փոքրամասնություն: Ըստ Լոզանի պայմանագրի`կրոնական փոքրամասնություն համարվելու շնորհիվ հայերն իրավունք են ստացել սովորելու իրենց մայրենին, ինչից զրկված են քրդերը, զազաները, չերքեզներն ու լազերը:

Թուրքիայի հայկական վարժարանների մեծ մասը գոյատևում է համայնքի տարբեր բարերարների նվիրատվությունների հաշվին, դրա հետ զուգահեռ՝ դպրոցներ հաճախող հայ աշակերտների թիվն ամեն տարի նվազում է: Դա կապված է թե՛ Կ. Պոլսի հայ համայնքի արտագաղթի, թե՛ վարժարանների ուսման բարձր վարձավճարների հետ (Ստամբուլի հայկական վարժարանների ուսման վարձերը կազմում են տարեկան միջինը 3000 դոլար):