Երևան, 14.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Արևմտյան Հայաստանի պատմամշակութային հուշարձանները տեսնելու 3d հարթակ է ստեղծվել. «Փաստ»

ՄՇԱԿՈՒՅԹ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Երեկ Հայաստանի ազգային պատկերասրահում տեղի ունեցավ «360 GreatArmenia» ծրագրի շնորհանդեսը: Այն իրենից ներկայացնում է հեռախոսային մի հավելված, որը հեռախոսի մեջ ներբեռնելուց հետո և card board ակնոցում հեռախոսը տեղադրելուց հետո, հնարավոր կլինի 3d տարբերակով տեսնել Արևմտյան Հայաստանի բոլոր նահանգները:

Ծրագիրը ստեղծվել է պահպանելու ու հիշելու մեր բոլոր պատմամշակութային վայրերը, ինչպես նաև հայկական մշակութային ժառանգությունը աշխարհին ցուցադրելու յուրօրինակ եղանակ և ամբողջովին նոր որակ ունենալու նպատակով: «360GreatArmenia»–ն հարթակ է, որտեղ նոր ձևաչափով և ժամանակակից ոճով ցուցադրված է 360 վիրտուալ Մեծ Հայաստանը:

Այս նախագծի ստեղծման մեջ կարևորագույն ներդրում են ունեցել «Ucom» ընկերությունը և «360stories» ընկերությունը: Իրենց նկարահանող խումբը ուղևորվել էր Արևմտյան Հայաստան ու 360 աստիճան պատկերի օգնությամբ արձանագրել մայր հայրենիքի կարևորագույն պատմամշակութային և բնության հուշարձանները՝ համոզված լինելով, որ դժվարին, իսկ երբեմն նաև կյանքի համար վտանգավոր պայմաններում հավաքագրված ամբողջ նյութը կարող է անհրաժեշտ լինել գիտական վերլուծությունների, ուսումնասիրությունների, պատմական արխիվների համար:

«360stories» ընկերության համահիմնադիր Վահագն Մոսինյանը պատմում է, որ նկարահանման ընթացքում հանդիպել են բազմաթիվ խնդիրների:

«Մշակութային բոլոր վայրերը նկարահանվել են: 6 հազար կիլոմետր ճանապարհ անցնելով հասել ենք մինչև Կոռիկոս: Այդ ամենը 10 օրում ենք նկարել: Պատկերացրեք, թե ինչ ծավալի աշխատանք է այդպիսի կարճ ժամկետներում կատարվել: Ուղղակի պետք էր շատ արագ այդ ամենը կատարել, որպեսզի հնարավորինս շուտ լքեինք այդ տարածքները: Տեխնիկան, որ օգտագործում էինք աչք ծակող էր, դռոնը շատ մեծ էր: Ուղղակի բախտներս բերել էր, որ այնտեղի զինվորականները չէին նկատել, թեև ամեն գյուղ, քաղաք մտնելիս խուզարկում էին մեզ ու մեր մեքենան»,– պատմեց նա:

Հարցին, թե այցելության նպատակի մասին չէին հարցնում՝ պատասխանեց, որ ասում էին, թե տուրիստ ենք. «Որ ասեինք, չէին թույլատրի: Միայն Անիում է խնդիր եղել դռոնի օգտագործման հետ կապված, բայց, փառք Աստծո, նկարահանումները բարեհաջող ավարտվել են»:

«Յուքոմ» ընկերության տնօրեն Հայկ Եսայանը «Փաստի» հետ զրույցում նշեց, որ Արևմտյան Հայաստանում գտնվող մշակութային կոթողները հայ ազգի համար արժեք են, որ պետք է պահպանել և կարևորն այն է, որ թվային տեսքով մենք դա ունենք:

«Շարունակական ծրագիր կլինի սա: Մեկ տարուց ավել տարված աշխատանքի արդյունք է սա: Եվ մինչև մեր միանալը ևս աշխատանք է տարվել: Այստեղ կարևոր խնդիրը այն է, որ այն ամենը, ինչը մենք բերում ենք Հայաստան նաև թվային տեսքով է պահպանվելու այստեղ: Մինչև մեր՝ ծրագրին միանալը Հայաստանի ամբողջ տարածքի 3d նկարահանումը կատարված է եղել: Այս պահին մենք ամբողջությամբ Թուրքիայի տարածքով կատարել ենք մեր նկարահանումները և 40 և ավելի կոթող նկարահանվել է ամբողջությամբ:

Կարծում եմ, որ բոլորի համար էլ պարզ է, թե որքան դժվար է եղել իրականացնել նկարահանումները, ինչպիսի բարդությունների առաջ են մարդիկ կանգնել, ինչ խնդիրներ են ունեցել մեր «հարևան» երկրում: Բավականին խնդիրներ են ունեցել, թե ինչու են նկարահանում: Նկարահանումների ընթացքին մասնակցել է «Յուքոմի» անձնակազմի ներկայացուցիչը»,– նշեց նա:

Մեր այն հարցին, թե մտահղացումը ո՞ւմ է պատկանում, Եսայանը պատասխանեց, որ էական չէ, թե ում մտահղացումն է, ում նախաձեռնությունը կամ ում գումարներով. «Սա համահայկական պրոյեկտ է և ամեն հայ պետք է ինչ–որ ձևով աջակցի»: Հստակեցմանը, թե ինչպե՞ս է եղել, որ նաև «Յուքոմն» է հայտնվել աջակիցների շարքում, ընկերության տնօրենը պատասխանեց, թե «Յուքոմը» նախևառաջ հայկական ընկերություն է և մշտապես կանգնած է նման խնդիրների կողքին, որոնց այլ ընկերություններ չեն էլ ցանկանում խառնվել:

 

Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում:

Հնագետները բացահայտել են ավելի քան 6 200 տարի առաջ առյուծի հարձակումից հետո ողջ մնացած դեռահասի պատմությունը Միհրան Հակոբյանի վրա հարձակում իրականացրած անձանց ազատ արձակեցին Արտակարգ իրավիճակ․ ուժեղ քամին կոտրել ու տապալել է Ապարանի գլխավոր տոնածառը  «Մեր ձևով»-ը ՔՊ-ի համար լուրջ խնդիրներ է ստեղծում՝ ինչը բնականաբար լավ է․ Գառնիկ ԴավթյանՀայաստանը հատուկ ուշադրություն է դարձնում «Զինված հակամարտության դեպքում մշակութային արժեքների պաշտպանության մասին» Հաագայի կոնվենցիայի լիարժեք կիրառմանը. ԱԳՆ գլխավոր քարտուղար Մինչև 300,000 դրամ տուգանքները պետական մարմիններն այլևս չեն կարող բողոքարկել․ Սրբուհի Գալյան Մեսիի հեռանալուց հետո Կալկաթայի ստադիոնում զանգվածային անկարգություն է սկսվել (տեսանյութ) Անձրև, ձյուն․ ի՞նչ եղանակ է սպասվում դեկտեմբերի 14-18-ը Հայաստանին պետք է մարդ, որը մեր փոքրաթիվ ազգին կմիավորի, որովհետև մեր հակառակորդները ավելի շատ են և ավելի միաբանցած են, քան մենք․ Նարեկ ԿարապետյանՄարուքյանը ընդդիմադիրներին առաջարկում է համախմբվել՝ «Փաշինյանի թոշակի ուղարկելու համար» Վերին Լարսը կրկին փակ է Սյունիքի այցի ամփոփում․ փակվող դպրոցներ, կրճատվող աշխատատեղեր, դատարկվող գյուղեր․ Գոհար ՄելոյանՈվ ձեռք է բարձրացնում դպրոցի վրա, նա ձեռք է բարձրացնում Հայաստանի վրա․ Ռուբեն ՄխիթարյանՄիայն լավ կրթությամբ կարող է կառուցվել ուժեղ Հայաստան․ Արթուր ԴանիելյանՍրբապղծություն՝ Նուբարաշենում․ մայրը, այցելելով 32-ամյա դստեր շիրիմին, հայտնաբերել է, որ գերեզմանից հափշտակել են սև գրանիտե ծաղկամանները Իսրայելի բանակը տեղեկացրել է ՀԱՄԱՍ-ի հրամանատարներից մեկի մահվան մասին՝ Գազա քաղաքին հասցված հարվածի հետեւանքով «Մանկական Եվրատեսիլ»-ում Հայաստանը զբաղեցրեց 4-րդ հորիզոնականը. հաղթեց Ֆրանսիան Շարունակելով «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժման անդամների այցը Սյունիքում՝ համոզված ենք, որ միասին կերտելու ենք ուժեղ ՀայաստանԼա լիգայի նախագահ Խավիեր Տեբասը խորհուրդ է տվել Ալոնսոյին 6 ամսից մենք կգանք ու կլուծենք բոլոր խնդիրները ի շահ մեր ժողովրդի․ Ալիկ ԱլեքսանյանԱյսօր տեղի ունեցավ «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցության V համագումարը՝ նվիրված կուսակցության 10-ամյա հոբելյանինԵՄ-ին Թուրքիայի անդամակցության հարցը ձգձգվում է․ Էրդողան Հատկապես սահմանամերձ համայնքներում դպրոց փակելը հավասարազոր է գյուղը դատարկելու կանաչ լույսին․ Մարիաննա ՂահրամանյանՌուսաստանի պատասխան միջոցներն՝ ուղղված ԵՄ-ի կողմից ռուսական ակտիվների սառեցմանը, չեն ուշանա. Զախարովա «Չելսիի» եւ «Լիվերպուլի» հաղթանակները (տեսանյութ) Դատարանը պարտավորեցրել է Johnson & Johnson-ին 40 մլն դոլար վճարել մանկական ցանափոշու պատճառով քաղցկեղ ձեռք բերած կանանց Արագածոտնի թեմի եկեղեցիներում Սուրբ Պատարագների ժամանակացույցը Ալբերտը «Brave Heart» երգով շքեղ ելույթ ունեցավ «Մանկական Եվրատեսիլ»-ում (տեսանյութ) Հին Երևանից մինչև ընտանեկան հիշողություններ. Ազգային պատկերասրահը բացվել է «Հնչող պատկերներ» ցուցահանդեսը՝ նվիրված Մարկ Գրիգորի Աղասյանի 100-ամյակին Թբիլիսիում մեկնարկել է «Մանկական Եվրատեսիլը»․ Հայաստանի ներկայացուցիչ Ալբերտը ելույթ կունենա 5-րդ համարի ներքոԷլի ասել եմ՝ գործող իշխանության հետ մատաղ ուտելու էլ չենք գնա. Էդմոն Մարուքյանը՝ դաշինք կազմելու մասինՔաղսի-Սոլակ ավտոճանապարհին հրդեհ է բռնկվել «BMW»-ում․ այն դարձել է ոչ շահագործելի Պատվոգրեր ու խրախուսական պարգևներ՝ ոչ օլիմպիական մարզաձևերը ներկայացնող մարզիկներին և մարզիչներին Սպերցյանը ՌՊԼ-ի մրցաշրջանի աշնանային հատվածի լավագույն խաղացողն է․ Կեչինով «Ատլետիկոն» Մետրոպոլիտանոյում պարտության է մատնել «Վալենսիային» Վրաստանը տեղեկացրել է օտարերկրացիների, ներառյալ ՀՀ քաղաքացիների ձերբակալելու մասին՝ թմրանյութերի առեւտրի մեղադրանքով Լուկաշենկոն ազատ է արձակել ընդդիմության առաջնորդ Մարիա Կոլեսնիկովային Իսրայելը և նրա կողմնակիցները պետք է վճարեն Գազայի հատվածի վերակառուցման համար․ ՄԱԿ-ի զեկուցող Ծառուկյանը կանխատեսել է, թե առաջիկայում ում հետ է անցկացնելու տիտղոսային մենամարտ Դեկտեմբերի 12-ին Լոռվա գեղատեսիլ վայրերից մեկում Սոճուտ հանգստի համալիրում մեկնարկել է «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժման մարզային գրասենյակի նախաձեռնած երիտասարդական հավաքը«Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» ԲԿ-ի տնօրենը պարզաբանել է՝ ինչպես է թուրքական շտապ օգնության մեքենան հայտնվել Նոր Նորքում Գազայի հատվածում «Բայրոն» փոթորկի հետևանքով առնվազն 14 մարդ Է զոհվել 16-ամյա պատանիներն ու 19-ամյա երիտասարդը հագուստի գողություններ են կատարել Զանգակատուն համայնքը պետք է որոշի՝ մնում է Պարույր Սեւակի արձանը, թե ոչ. Բանաստեղծի թոռը՝ քննադատությունների մասին Վահագնի «մեղավորությունն» իր ակտիվ և ըմբոստ կեցվածքի և իշխանության այլանդակությունները չհանդուրժելու մեջ է. Տիգրան ԱբրահամյանԿամբոջան փակել է Թաիլանդի հետ սահմանը Ամբերդ ամրոցից Քարի լիճ տանող ճանապարհը փակ է, Ջերմուկում ձյուն է տեղում․ իրավիճակը՝ ավտոճանապարհներին 24 ժամ ջուր չի լինի բազմաթիվ հասցեներում Գործող վարչախմբի քաղաքականությունը բերում է նոր զիջումների. Ավետիք Չալաբյան Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Զվարթնոց» օդանավակայանում, կան բերման ենթարկվածներ