Երևան, 06.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Ինչու մահացան փոքրիկները. աշխարհում անընդհատ քառյակներ, հնգյակներ են ծնվում և մեծանում

ԼԱՅՖ

Հանգստյան օրերին մահացան մայիսի 3-ին «Էրեբունի» ԲԿ-ում ծնված հնգյակից երկու աղջիկները: Առաջին անգամ Հայաստանում բնական ճանապարհով հնգյակ էր լույս աշխարհ եկել: Մեծ իրադարձություն փոքր երկրի կյանքում: Զարմանալի չէր, որ ամբողջ երկրի ուշադրությունը ուղղվեց նրանց, երիտասարդ հայրիկն ու մայրիկը դարձան այդ, եւ հաջորդող օրերի լրատվական թոփ թեման: Հաշված ժամերի ընթացքում պարզվեց որտեղից են նրանք, ինչպես են ծանոթացել, հարսանիքն ինչպես է եղել, ինչ պայմաններում են ապրում եւ այլ մանրամասներ:

Միանգամից 5 երեխայի ծնողներ դառնալու զգացողությունների մասին հարցն էլ առաջիններից էր, որ լրագրողները նրանց ուղղում էին: Պարզվեց` բնակարանային պայմանները չեն բավարարում այդքան երեխաների համար, Մայր Աթոռը 4 սենյականոց տուն նվիրեց: Դեղատներից մեկը խոստացավ տակդիրներ տրամադրել, «Menu.am»-ը խոստացավ դրանք առաքել: Ընտանիքը հայտնվեց համընդհանուր հետաքրքրության եւ հոգատարության մեջ: Հիմա արդեն երեխաներից երկուսը չկան եւ չափազանց մտահոգիչ է մյուսների ճակատագիրը: Երեկ արդեն Առողջապահության նախարարությունից հայտնում էին, որ ծայրահեղ ծանր է նաեւ հնգյակի մեջ միակ տղայի վիճակը, մյուս երկու աղջիկներինը`կայուն ծանր: Առողջապահության նախարարությունը պարզապես ծաղրում է այդ ընտանիքին եւ ամբողջ ժողովրդին: Նախ, հարց է առաջանում` ինչու մահացան երկու երեխաները: Երիտասարդ հայրիկն արդեն միանգամայն իրավացիորեն այս հարցը բարձրացրել է: Եթե երեխաներն իսկապես այնքան թերհաս էին, որ նրանց կյանքը վտանգի տակ էր, ինչու այդ մասին չհայտարարվեց ծնվելուց հետո մեկ ժամվա ընթացքում: Կարծում ենք, մեկ ժամը բավարար էր, որպեսզի մասնագետները գնահատեին նորածինների վիճակը: ԱՆ-ն, սակայն մայիսի երեքի օրվա երկրորդ կեսին միայն հաղորդագրություն տարածեց, որտեղ խոսք էր գնում երեխաների վիճակի մասին: Երկուսի վիճակը գնահատում էին ծայրահեղ ծանր, մնացածինը` կայուն ծանր: Լրագրողները, ծնվելու լուրը հայտնի դառնալուց րոպեներ անց, «Էրեբունի» ԲԿ-ում էին եւ ոչ մի խոսք երեխաների կյանքին սպառնացող վտանգի մասին:   Ծնողների հարցազրույցներից էլ ոչ մի անհանգստություն չէր նկատվում: Այսինքն` ոչ միայն ԶԼՄ-ներին չէր ասվել նման վտանգի մասին, այլեւ`ծնողներին: Վերջիններս արդեն իրենց կյանքը պատկերացնում էին 5 երեխաների հետ, պատրաստվում էին, իրենց երջանկությունն ու շոկը նկարագրում: Ինչ է նշանակում այս անփութությունը: Ինչու առաջին իսկ պահերին հայրիկին ու մայրիկին չի ասվել, որ երեխաներից ոմանք կարող է չապրեն: Ինչու լրատվամիջոցներին չի ասվել այդ մասին: Ենթադրում ենք` մեծ աղմուկից հետո օրվա ընթացքում առողջապահության նախարարության աշխատակիցներից մեկը սուրճի ժամանակ պատահաբար հիշել է, որ կարող է նաեւ նման բան լինել եւ կանխատեսելով, թե քննադատության ինչպիսի ալիք կբարձրանա, բավական ուշ հայտարարեցին, որ երեխաներից երկուսի վիճակը ծանր է եւ այլն: Իսկ քննադատության ալիք չի կարող չբարձրանալ, եւ դրա պատճառը վերոնշյալ անփույթ պահվածքը չէ: Ինչ է նշանակում 800-900 գրամ քաշ ունեցող երեխաները չապրեցին: Մեր օրերում համաշխարհային լրահոսում ամենօրյա ռեժիմով լուրեր են հայտնվում տարբեր երկրներում նման ծնունդների մասին: BBC-ի, Daily.mail-ի եւ այլ ԶԼՄ-ների հետ հետեւում ենք` ինչպես է մեծանում Լոնդոնում ծնված քառյակը: Վերջին ռեպորտաժը 4 աղջիկների ծննդյան երկրորդ ամյակին էր նվիրված: Կամ ինչպես են մեծանում միանգամից ծնված 11 երեխան: Այսինքն՝ այս երեխաներից յուրաքանչյուրը 2-3 կգ քաշո՞վ է ծնվել, առանց գանգուղեղային արյան զեղումների եւ այլ խնդիրների՞: «Գանգոսկրային արյան զեղում էր, որը թերհասության հետեւանք է, մենք փորձեցինք կանխել եւ պահել երեխայի կյանքը, սակայն, ցավոք, չհաջողվեց»,- հայտարարել է բժիշկը` մեկնաբանելով երկրորդ աղջկա մահը։ Երիտասարդ հայրիկի պատասխանը, իհարկե չուշացավ. «Ինչպե՞ս է, որ Գերմանիայում ծնվել է 400 գրամանոց երեխան, հիմա 18 տարեկան է, իսկ ես իմ երեխային 900 գրամ տվել եմ բժիշկներին, հիմա ինձ մեռած հետ են տվել, ո՞նց հասկանամ դա: Պատճառ են բերում՝ գլխուղեղի արյան զեղում, ի՞նչ զեղում, երբ նորմալ սնվում էր, իրենց ասելով՝ դեպի լավն էր գնում, միանգամից արյան զեղում... հեռուստացույցով ասել են, թե Ռուսաստանից մասնագետ են հրավիրում՝ նոր-նոր, չգիտեմ։ Իմ երեք երեխան էլ, ասում են, ծանր են, տղան, ասում են, ծայրահեղ ծանր է։

Բայց տենց ո՞նց կլինի՝ նորմալ քաշով էլ տվել ենք, ամենամեծ քաշն է եղել, հիմա ասում են, որ միացված է Հայաստանի ամենալավ միակ ապարատին ու տղաս, ասում են, այդ միակ ապարատով է շնչում: Բա որ գիտեիք մի ամիս առաջ, որ նման երեխաներ են ծնվելու, ու Հայաստանում նման բան չի եղել, գիտեիք, որ երեխեքը թերաճ են ծնվելու, լրիվ զարգացած չեն ծնվելու, ինչո՞ւ այդ մասնագետին շուտ չէիք կանչել, շուտ չէիք նախապատրաստվել, ասել, որ նման բան է լինելու։ Կհետաձգեր, կարող է հնարավոր լիներ, որ այդքան շուտ էլ չծնվեր. երկու շաբաթ իրենց մամայի արգանդում կարողանային ավելի պահել, ավելի լավ կզարգանային։ Այդ ամեն ինչը չպե՞տք է ասեին, որ իմ երկու երեխային չկորցնեի, ոչ մի ծնողի չէի ցանկանա, նույնիսկ թշնամուս չէի ցանկանա այդ ցավը զգալ»,- երեկ Tert.am-ին ասել է նա:  Առողջապահության նախարարության մասնագետները այժմ պետք է շտապեն հոգեբանական աջակցություն տրամադրել երիտասարդ ծնողներին: Նորածինների կյանքը չեն կարողանում երաշխավորել, ծնողների հոգեկան վիճակի մասին հոգ տանելու ընդունակ մասնագետ, կարծում ենք, կգտնեն:

Մոտ է Ուկրաինան նացիստական ժամանակավորներից ազատագրելու օրը․ Զախարովա Փաշինյանը ձախողել է դեմոգրաֆիկական քաղաքականությունը Փաշինյանի թիրախում Սերժ Սարգսյանն է Ներսում հրդեհի հետքեր չկա՞ն, աշխատակիցները գործազուրկ կմնա՞ն․ տնօրենը մանրամասնեց Փաշինյանը շարունակում է կացնային մեթոդներով խաղաղության պատրանք վաճառել Ինչո՞ւ և ինչպե՞ս որոշվեց ստեղծել բնական գազավորված ջրի «անալոգը». «Փաստ»Հրդեհի վայրից 1 հոգու բերման ենթարկեցին․ ի՞նչ էր արել քաղաքացին «Գունավոր» նանոնախշերը կբարձրացնեն պերովսկիտային արևային մարտկոցների արդյունավետությունը Գիտությանը հատկացվում է մեր ՀՆԱ-ի ընդամենը 0,35 տոկոսը. Ատոմ ՄխիթարյանՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՅՍ ՕՐԸ (6 ՆՈՅԵՄԲԵՐԻ).Դադարեցվել են բեռնափոխադրումները դեպի Հայաստան, թուրքերը մտել են Ալեքսանդրապոլ, ռուսները գրավել են Կարսը. «Փաստ»ՀՀ-ում 2 ուսուցիչ կա՝ ամեն ամիս ստանում են ավելի քան 700,000 դրամ. Փաշինյան Նոր կադրեր «Երևան Սիթի» սուպերմարկետում հրդեհի վայրից (տեսանյութ) «Փաշինյանը շուտով Ալիևի ձեռքից կուտի. Թրամփն է հրամայել». «Փաստ»Խոշոր հրդեհ «Երևան Սիթի» սուպերմարկետում (տեսանյութեր) Twix-ի կոնֆետի մեջ կարի ասեղ են հայտնաբերել«Ադրբեջանից և Թուրքիայից աջակցության ակնկալիք ունեն». «Փաստ»Պարտությունը քաղաքական ու դիվանագիտական է եղել, ոչ թե ռազմական. Դավիթ Սարգսյան Ինքնաթիռի պայթյունի հետևանքով 12 մարդ և մեկ երեխա է զոհվել․ (տեսանյութ)«Ամուսնուս, աղջկաս մահվանից հետո հանուն Վաչագանիս էի ապրում, հիմա սա ապրել չէ». ավագ սերժանտ Վաչագան Դադալ յանն անմահացել է 2023 թ. սեպտեմբերի 19-ին «Լուսնյակ» կոչվող տեղանքում. «Փաստ»Վաշինգտոնյան հուշագրի հակառակ կողմը Կինը նիհարեցնող դեղամիջոց է ընդունել և հայտնվել վերակենդանացման բաժանմունքումԱրմեն Ստեփանյան. Էներգախնայող տեխնոլոգիաները կարեւոր են խոշոր բիզնեսի համար Ոչ միայն անհատի, այլև գլոբալ անվտանգային խնդիր. զեղծարարությունները «կատարելագործվում» են, իսկ դրանց դեմ պայքարի միջոցնե՞րը. «Փաստ»Ռուբենը մեր ժողովրդի պայքարի կենդանի ոգին է, նրա աննկուն, հայրենասեր և մարդասեր տեսակի իրական մարմնացումը. Ավետիք ՉալաբյանՎթար. հարյուրավոր հասցեներում մի քանի ժամ ջուր չի լինի Նարեկ Կարապետյանի հարցազրույցը Թաքեր Կարլսոնին՝ հայ իրականության միջազգային հնչեղության նշան Չափազանց բարդ իրադրություն, «մուսկուլների» ցուցադրում տարածաշրջանում. «Փաստ»Ներկա «լավությունները» հետո ժողովրդի «քթերից են բերելու». «Փաստ»Դոլարը թանկացել է, ռուբլին՝ էժանացել․ փոխարժեքն՝ այսօր Օրվա խորհուրդՄշակութային արժեքների արտահանման համար պետտուրքի նոր տեսակ կսահմանվի. նախագիծ. «Փաստ»Դպրոցներում ուսուցիչների սուր պակաս կա. «Փաստ»«Սա միջանկյալ հաղթանակ է. եթե այս իշխանությունը վերարտադրվեց, ապա հայտարարագրման համակարգը սկսելու է գործարկել այլ եղանակով». «Փաստ»Իշխանության քմահաճույքները կատարելու «կամավորականները». «Փաստ»Սկանդալ Սևանի շուրջ. ինչո՞ւ նույնիսկ Փաշինյանի կողմնակիցները չկարողացան լռել. «Փաստ»«Երրորդ տարին էր, որ հայտ էի ներկայացնում, երբեք չեմ հանձնվել». Ալբերտ Արմենակյանի երազանքի ճանապարհը՝ դեպի «Մանկական Եվրատեսիլ» Տարվա սկզբից ի վեր Հայաստանում ճանապարհատրանսպորտային պատահարներից մահացել է 226 մարդ Պետք է խուսափել ընդհարումներից, ներդաշնակ գործակցել․ Արամ Ա Վեհափառ Հայրապետի ուղերձը Արմեն Գրիգորյանը Մոսկվայում ելույթ է ունեցել խաղաղության ու «Թրամփի ուղու» մասին Ադրբեջանի տարածքով տեղափոխվող ռուսական ցորենի առաջին խմբաքանակը հասել է Հայաստան․ Պապոյան ՀՀ ԱԳՆ գլխավոր քարտուղարն ընդունել է Եվրոպական հանձնաժողովի պաշտոնյային Հովիկն ասաց՝ Նիկոլին չեմ կարող մենակ թողնել Ալիևը հանձնարարականներ է տալիս «Հայաստան ադրբեջանցիների վերադարձի» համար․ իրանագետ Ե՞րբ կմեկնարկեն դպրոցների ձմեռային արձակուրդները Լևոն Արոնյանը դուրս է եկել 2025 թ. ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի 3-րդ փուլ Հայտնի է ուսուցիչների 2025 թ. կամավոր ատեստավորման ժամանակացույցը «Գագիկ Ծառուկյան» հիմնադրամի աջակցությամբ «Առաջարկ Հայաստանին» նախաձեռնության շրջանակներում իրականացվող մրցույթում իր ակտիվ ներգրավվածությունն է ունենալու «Հայաստան- Արցախ» ՀԵՄ-ըՓաշինյան, բարոյականության հարցով ես զբաղված, բայց Ալիևի զավթողական ծրագիրը աղբարկղ չես ուղարկում Ռուսաստանն ու Հայաստանը ամրապնդում են ռազմավարական համագործակցությունը՝ նոր երկաթուղային երթուղու միջոցով Վաղվանից ջերմաստիճանը կբարձրանա՞