Երևան, 22.Դեկտեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Իշխանությունները շարունակում են երկրի տնտեսությունը «ցեխի ու ջրի» միջով տանել. «Փաստ»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Առայժմ տեղական մակարդակում չկա այն հարցի պատասխանը, թե սոցիալիստական հասարակարգից անցումը դեպի կապիտալիստականի ինչպիսի ցավալի հետևանքների է բերել նախկին ԽՍՀՄ–ի երկրների ներկա տնտեսությանը: Եվ եթե որոշ երկրներում հաջողվել է «պահպանել» խորհրդային կարգերի ժամանակներից ժառանգություն մնացած պետական սեփականությունը, ապա որոշ երկրներ էլ ընտրելով ազատական տնտեսություն կառուցելու բարդ ու խրթին ճանապարհը, անցած 25 տարիներին ստիպված եղան անցնել բազում փորձությունների, «ցեխերի» ու «ջրերի» միջով:

Եվ այս ճանապարհին թե որ երկրին ինչ փորձություն բաժին ընկավ, այլ խոսակցության թեմա է, բայց որ բոլոր երկրներում էլ պետական սեփականությունն իրենցով արած «սեփականատերերի» ստվար մասը դարձան իշխանական կերակրատաշտին մոտ կանգնած անձինք, փաստ է:

Բայց հանուն անկեղծության նշենք, որ որոշ փորձագետների կարծիքով` լիբերալ–ազատական գաղափարախոսությունը, փիլիսոփայական հերթական կատեգորիաներից է, որը լոկ հորինվել է ժամանակակից մարդկանց կառավարելու համար: Սակայն այդ գաղափարախոսության «հաղթանակի» համար նախ հարկավոր է ազատական մտածողություն ունեցող, բայցև օրենքի տառը հարգող քաղաքացիական հասարակություն ձևավորել: Բայց, առանց նման անհատներ ունենալու խոսել որևէ երկրում ազատական տնտեսական հարաբերությունների հիման վրա երկրի տնտեսությունը զարգացնելու մասին, կնշանակի, որ խոսում ենք մի բանի մասին, որով խաբում ենք թե՛ մեզ և թե՛ շրջապատին:

Միջազգային որոշ փորձագետների կարծիքով` ազատական գաղափարախոսությամբ դաստիարակված անհատների միջոցով կարելի է ինչպես ծաղկեցնել երկրի տնտեսությունը, այնպես էլ խորտակել այն, քանի որ ազատականները մշտապես կարողանում են իրենց գաղափարախոսությունը «փաթաթել» հասարակության վզին: Եվ այստեղ արդեն շատ կարևոր է, թե ազատականության ջատագովներն ու գաղափարակիրներն իրականում քաղաքական որ դաշտում են հանգրվանում:

Քաղաքագետների պնդմամբ` հասարակությունը զարգացնելու հիմնական խթանը տարբեր գաղափարախոսություն ունեցող հասարակական շերտերի միջև ներքին հակասություններ առաջացնելն ու զարգացնելն է: Իսկ ժամանակակից տնտեսական հարաբերություններում նման տարաձայնություններ առաջանում են սեփականատերերի և արդյունաբերողների երկու միանգամայն տարբեր խմբերի միջև: Եվ եթե կողմերի միջև համերաշխության մթնոլորտ է ձևավորվում, ապա երկրի տնտեսությունը սկսում է զարգանալ ու աճել: Հակառակ դեպքում երկրի տնտեսությունը դատապարտված է մատնվել կրախի:

Ասել է թե` ազատական տնտեսական հարաբերությունների ժամանակ ցանկացած երկրի ինչպես տնտեսության զարգացումը, այնպես էլ կործանումը, մեծապես կախված է տվյալ երկրի սեփականատերերի և արդյունաբերողների գիտակցական մակարդակից: Ու կախված այն հանգամանքից, թե պետականության հանդեպ ինչպիսի վերաբերմունք ունեն կողմերը հենց այդ ուղղությամբ էլ ընթանում է ազատական տնտեսական հարաբերությունների կողմնակիցների կառուցած երկիրը:

Իսկ հեղափոխությունները, ինչպես նախկինում, այնպես էլ հիմա տեղի են ունենում մարքսիստական գաղափարախոսության այն թեզի հիման վրա, որում ասվում է, որ հեղափոխությունները տեղի են ունենում այն ժամանակ, երբ վերևները հասկանում են, որ նախկին ձևերով այլևս հնարավոր չէ կառավարել երկիրը, իսկ ներքևներն այլևս չեն ցանկանում նախկինի նման ապրել:

Ի դեպ, երբ այսօր ողջ աշխարհը կանգնած է ազատ շուկայական հարաբերությունների ստեղծած դիլեմայի առաջ և մտածում է, թե ինչպես պետք է մի քանի «ընտանիքի» ձեռքում կուտակված աշխարհի կապիտալի անցնցում վերաբաշխումը կազմակերպել, որը նաև հնարավորություն կտա ոչ միայն համաշխարհային տնտեսությունը լճացումից փրկել, այլև՝ անհամաչափ կուտակած կապիտալի համահարթեցում իրականացնել, իսկ Հայաստանը շարունակում է այդ ուղիով գնալ:

Եվ այս պայմաններում, երբ ողջ աշխարհը զբաղված է ազատական տնտեսության ստեղծած թակարդներից ազատվելով, չգիտես ինչու հայոց իշխանությունները շարունակում են գնալ հենց այդ ճանապարհով: Բայց ժամանակն է հասկանալ, որ երկրի տնտեսությունը զարգացնելու համար ոչ թե պետք է մյուսների անցած ճանապարհի թափոնները հավաքելով առաջ գնալու մասին երազել, այլ հետևել ժամանակակից համաշխարհային մարտահրավերներին և փորձել զարգանալ երրորդ՝ սեփական ազգային տնտեսական մոդելի ու գաղափարախոսության ստեղծման և ներդրման ճանապարհով:

 Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում:

Մեքենաներ են բախվել․ վիրավորներ կան Հալեպում բախումներ են․ տասնյակ վիրավորներ կան Հայաստանի ֆուտզալի ազգային հավաքականը 5:1 հաշվով հաղթել է Ղրղզստանի հավաքականին Պարտադիր պահանջ է շինհրապարակի կահավորումը օդի որակի մոնիթորինգային սարքերով․ Քաղաքաշինության կոմիտեՁյուն կգա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել դեկտեմբերի 23-ից 27-ը Հայաստանում աղքատության ցուցանիշը նվազելու փոխարեն, աճել են պետական պարտքն ու կառավարության պարգևավճարները. Աշոտ ՄարկոսյանԱրման Ծառուկյանը Հայաստանում է Հայաստանում հոկտեմբերին տնտեսական ակտիվությունը բարձրացել է մինչև 10.1%` շինարարության և մշակող արդյունաբերության շնորհիվ․ «Համաշխարհային բանկ Հայաստան» Հալեպահայերին հորդորել են տանը մնալ բախումների պատճառով Մայիսի 9-ի փողոցում հրդեհ է բռնկվել «Mercedes»-ում Ռուսաստանից գնացքներն արդեն ուղևորվում են դեպի ՀՀ՝ Ադրբեջանի տարածքով, սա պատմական է․ Փաշինյան Խաղաղության ծրագրի փաստաթղթերի հիմնական փաթեթը պատրաստ է. Զելենսկի Երեւանում հայտնի պաշտոնյայի կինն ամուսնու բանկային քարտից 4 մլն դրամ է գողացել Turkish Airlines ավիաընկերությունը կանոնավոր չվերթներ կիրականացնի Ստամբուլից Երևան Ջուր չի լինի՝ դեկտեմբերի 23-ին, 24-ին և 25-ին Կյանքից հեռացել է Քրիս Ռին Հայտնաբերվել է մեծ քանակությամբ ապօրինի որսած սիգ տեսակի ձուկ Մ-4 ճանապարհի 89-90-րդ կմ հատվածում ջրագծի վթարի պատճառով ճանապարհածածկին առաջացել է մերկասառույց «DAF» բեռնատարը Առինջ մոլի մոտ վրաերթի է ենթարկել հետիոտնին Թուրքիան սիրիացի քրդերի դեմ ռազմական գործողությա՞ն է պատրաստվում Անընդունելի է, երբ քրիստոնեության օրրանում և աշխարհի հնագույն եկեղեցիներից մեկի՝ Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու դեմ այսօր իրականացվում են բիրտ հարձակումներ․ Ռոբերտ ԱմստերդամՀայկական բանկերը խստացրել են ռուսաստանցիների գործարքների ստուգումները. РБК Ադրբեջանը հայտարարել է, որ «արագացված տեմպերով կառուցում է Զանգեզուրի միջանցքը» Երբ կրթական փոփոխությունը սկսվում է դասարանիցԹրամփին իմպիչմենտ է սպառնում Ռուսաստանն ու Հայաստանը լավ փաստաթղթեր են ստորագրել. Պուտին Հայաստանի հետ առևտրաշրջանառությունը փոփոխվել է. Պուտին Համարանիշները գողացել էր գումար շորթելու նպատակով Իմ վերաբերմունքը Ադրբեջանից գնված նավթամթերքին․ Վահե Դարբինյան Ինչո՞ւ պետության միջոցները չեն հասնում թոշակառուներին. Ավետիք ՉալաբյանՎարորդական վկայական ստանալու համար մոտ 500 հազար դրամ է փոխանցել անհայտ անձի ու չի ստացել այն Չե՛նք լինելու չոքած, խաղաղության հասնելու ենք` հավասարը հավասար դիրքերից. Նարեկ Կարապետյան Հայաստանում նոյեմբերին գնաճը նվազել է 0․6 տոկոսով Գիտեր, որ կխփեմ նավթամուղին, գիտեի՞ք, որ նախարարի պաշտոնից դրա համար հանեցին Դեկտեմբերի 22-ը Էներգետիկի մասնագիտական տոնն էՀայաստանը սարքում են ֆանտոմային Մոլդովա. Արմեն ԱշոտյանՊուտինի պատին անսովոր նկար է հայտնվելԳաղափարից մինչև իրագործում. Ամերիաբանկը ներկայացրել է «Իմ Ամերիա, իմ Հայաստան» ԿՍՊ արշավի շրջանակում իրականացված ծրագրերըԱդրբեջանը խնդիր է դրել փոխել ինքնության գիտակցման մասին մեր ընկալումները, դա արվում է գերազանցապես ՀՀ ներկայիս կառավարության միջոցով. ադրբեջանագետ Քաղցկեղի նշաններ, որոնք կարող է հայտնաբերել ատամնաբույժըՎերջին տարիներին Հայաստանի տնտեսությունը թվերով կարող է աճող թվալ, բայց բովանդակությամբ այն ավելի ու ավելի է հեռանում ստեղծող պետության գաղափարից. ԱնանյանՎթար՝ Գեղարքունիքում, 55-ամյա վարորդը «Mercedes»-ով հայտնվել է ձորակում, վիրավnրներ կանԴեկտեմբերի 24-ից Պարոնյան փողոցում կկատարվի երթևեկության փոփոխությունՓաշինյանը թիրախավորում է Հայ Առաքելական եկեղեցու բարձրաստիճան պաշտոնյաներին. Սլովակիայի Ազգային Խորհրդի պատգամավոր Ֆրանտիշեկ Միկլոշկոյի հայտարարությունը՝ Սլովակիայի ԱԽ նախագահին և խորհրդարանին Արման Ծառուկյանն այս օրերին գտնվում է Հայաստանում Թույլ կառավարման պատճառով բարձրանում են գները. «Մեր ձևով» ժողովրդական շարժում«Բաունտին» քաղցկեղածի՞ն է. ինչ վտանգներ են թաքնված հայտնի քաղցրավենիքի մեջԹուրքիայում աշակերտը կրшկել է դպրոցի տնօրենի վրա (տեսանյութ) Նիկոլ Փաշինյանի թույլ և աղմկոտ ղեկավարության արդյունքում պետական պարտքը կրկնապատկվել է. Նարեկ ԿարապետյանՀայրենիքին հավատարմորեն ծառայած մարդիկ այսօր մոռացված են պետության կողմից․ Դավիթ Հակոբյան