Երևան, 07.Նոյեմբեր.2025,
00
:
00
ՀՐԱՏԱՊ


Իշխանությունները շարունակում են երկրի տնտեսությունը «ցեխի ու ջրի» միջով տանել. «Փաստ»

ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Առայժմ տեղական մակարդակում չկա այն հարցի պատասխանը, թե սոցիալիստական հասարակարգից անցումը դեպի կապիտալիստականի ինչպիսի ցավալի հետևանքների է բերել նախկին ԽՍՀՄ–ի երկրների ներկա տնտեսությանը: Եվ եթե որոշ երկրներում հաջողվել է «պահպանել» խորհրդային կարգերի ժամանակներից ժառանգություն մնացած պետական սեփականությունը, ապա որոշ երկրներ էլ ընտրելով ազատական տնտեսություն կառուցելու բարդ ու խրթին ճանապարհը, անցած 25 տարիներին ստիպված եղան անցնել բազում փորձությունների, «ցեխերի» ու «ջրերի» միջով:

Եվ այս ճանապարհին թե որ երկրին ինչ փորձություն բաժին ընկավ, այլ խոսակցության թեմա է, բայց որ բոլոր երկրներում էլ պետական սեփականությունն իրենցով արած «սեփականատերերի» ստվար մասը դարձան իշխանական կերակրատաշտին մոտ կանգնած անձինք, փաստ է:

Բայց հանուն անկեղծության նշենք, որ որոշ փորձագետների կարծիքով` լիբերալ–ազատական գաղափարախոսությունը, փիլիսոփայական հերթական կատեգորիաներից է, որը լոկ հորինվել է ժամանակակից մարդկանց կառավարելու համար: Սակայն այդ գաղափարախոսության «հաղթանակի» համար նախ հարկավոր է ազատական մտածողություն ունեցող, բայցև օրենքի տառը հարգող քաղաքացիական հասարակություն ձևավորել: Բայց, առանց նման անհատներ ունենալու խոսել որևէ երկրում ազատական տնտեսական հարաբերությունների հիման վրա երկրի տնտեսությունը զարգացնելու մասին, կնշանակի, որ խոսում ենք մի բանի մասին, որով խաբում ենք թե՛ մեզ և թե՛ շրջապատին:

Միջազգային որոշ փորձագետների կարծիքով` ազատական գաղափարախոսությամբ դաստիարակված անհատների միջոցով կարելի է ինչպես ծաղկեցնել երկրի տնտեսությունը, այնպես էլ խորտակել այն, քանի որ ազատականները մշտապես կարողանում են իրենց գաղափարախոսությունը «փաթաթել» հասարակության վզին: Եվ այստեղ արդեն շատ կարևոր է, թե ազատականության ջատագովներն ու գաղափարակիրներն իրականում քաղաքական որ դաշտում են հանգրվանում:

Քաղաքագետների պնդմամբ` հասարակությունը զարգացնելու հիմնական խթանը տարբեր գաղափարախոսություն ունեցող հասարակական շերտերի միջև ներքին հակասություններ առաջացնելն ու զարգացնելն է: Իսկ ժամանակակից տնտեսական հարաբերություններում նման տարաձայնություններ առաջանում են սեփականատերերի և արդյունաբերողների երկու միանգամայն տարբեր խմբերի միջև: Եվ եթե կողմերի միջև համերաշխության մթնոլորտ է ձևավորվում, ապա երկրի տնտեսությունը սկսում է զարգանալ ու աճել: Հակառակ դեպքում երկրի տնտեսությունը դատապարտված է մատնվել կրախի:

Ասել է թե` ազատական տնտեսական հարաբերությունների ժամանակ ցանկացած երկրի ինչպես տնտեսության զարգացումը, այնպես էլ կործանումը, մեծապես կախված է տվյալ երկրի սեփականատերերի և արդյունաբերողների գիտակցական մակարդակից: Ու կախված այն հանգամանքից, թե պետականության հանդեպ ինչպիսի վերաբերմունք ունեն կողմերը հենց այդ ուղղությամբ էլ ընթանում է ազատական տնտեսական հարաբերությունների կողմնակիցների կառուցած երկիրը:

Իսկ հեղափոխությունները, ինչպես նախկինում, այնպես էլ հիմա տեղի են ունենում մարքսիստական գաղափարախոսության այն թեզի հիման վրա, որում ասվում է, որ հեղափոխությունները տեղի են ունենում այն ժամանակ, երբ վերևները հասկանում են, որ նախկին ձևերով այլևս հնարավոր չէ կառավարել երկիրը, իսկ ներքևներն այլևս չեն ցանկանում նախկինի նման ապրել:

Ի դեպ, երբ այսօր ողջ աշխարհը կանգնած է ազատ շուկայական հարաբերությունների ստեղծած դիլեմայի առաջ և մտածում է, թե ինչպես պետք է մի քանի «ընտանիքի» ձեռքում կուտակված աշխարհի կապիտալի անցնցում վերաբաշխումը կազմակերպել, որը նաև հնարավորություն կտա ոչ միայն համաշխարհային տնտեսությունը լճացումից փրկել, այլև՝ անհամաչափ կուտակած կապիտալի համահարթեցում իրականացնել, իսկ Հայաստանը շարունակում է այդ ուղիով գնալ:

Եվ այս պայմաններում, երբ ողջ աշխարհը զբաղված է ազատական տնտեսության ստեղծած թակարդներից ազատվելով, չգիտես ինչու հայոց իշխանությունները շարունակում են գնալ հենց այդ ճանապարհով: Բայց ժամանակն է հասկանալ, որ երկրի տնտեսությունը զարգացնելու համար ոչ թե պետք է մյուսների անցած ճանապարհի թափոնները հավաքելով առաջ գնալու մասին երազել, այլ հետևել ժամանակակից համաշխարհային մարտահրավերներին և փորձել զարգանալ երրորդ՝ սեփական ազգային տնտեսական մոդելի ու գաղափարախոսության ստեղծման և ներդրման ճանապարհով:

 Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում:

Բաքվի դատարանում Արցախի նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարների և մյուսների գործով նիստին դատախազները ներկայացրել են մեղադրական ելույթները Շատ երկար էի սպասում Հայաստանի հավաքական հրավիրվելուն․ Արտյոմ Բանդիկյան Հայաստանը և Հնդկաստանը քննարկել են պաշտպանական ոլորտում գործակցության հնարավորությունը Հայաստանն ի վիճակի չէ բալանսավորված տնտեսական հարաբերություններ ունենալ Թուրքիայի հետ. փորձագետ Հայաստանի պատվիրակ Ալբերտի «Մանկական Եվրատեսիլ 2025»-ի երգն ու տեսահոլովակն արդեն հասանելի են 56 երթուղու ավտոբուսը հետընթաց անելով բախվել է «Chevrolet»-ին, «ՎԱԶ 2107»-ին և «Mercedes Sprinter»-ին Որոշում է կայացվել հոսպիտալացնել Վարդան Ղուկասյանին Էկոնոմիկայի նախարար Գևորգ Պապոյանն իր վերջին հարցազրույցում նշել է, որ Տաշիր ընկերությունների խումբը փութաջանորեն է օգտվում պետության տրամադրած արտոնություններից․ Լիլիթ ՂարաջյանԺողովրդի մոբիլիզացիոն ռեսուրսը կսրբի կտանի իշխանությանը Մրցույթ «Առաջարկ Հայաստանին» նախաձեռնության շրջանակներումԵրեք հայ գրոսմայստեր դուրս եկան ՖԻԴԵ-ի շախմատի աշխարհի գավաթի երրորդ փուլ Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա՞․ ի՞նչ եղանակ սպասել առաջիկա օրերին «Նոա»-«Սիգմա» խաղի ժամանակ հայ և չեխ երկրպագուները աղբամաններ են նետել իրար վրա (տեսանյութ) Բաքվում շարունակվում է ապօրինաբար պահվող Արցախի նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարության դեմ «դատը» Մինչև 2026 թվականի հունվարի վերջ նախատեսվում է Ադրբեջանով անցնող երթուղով առաքել ևս 132 վագոն ցորեն. Հարավկովկասյան երկաթուղի Կոնֆերենցիաների լիգա․ «Նոան» պարտվեց առաջին խաղակեսում Շղթայական ավտովթար՝ Երևանում. խցանումն էլ հասնում էր մոտ 3 կմ-ի Բաքվի դատարանում «ապացույցներ» են ներկայացվել Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանի դեմ Մենք մեզ որբացած ենք զգում, այստեղ չէ մեր Առաջնորդը․ միասնական աղոթք՝ Մուղնու եկեղեցում Աշխարհի լավագույն ֆուտբոլիստի կոչման թեկնածուները Ջուր հավաքեք․ ջուր չի լինելու Ռուսաստանին գոհացնում է «Վրացական երազանք»-ի գործունեությունը․ Շոյգու Մանվել Քեշիշյանը նշանակվել է վարչապետի աշխատակազմի ռազմավարական հաղորդակցության վարչության պետ Նախատեսվում է հուշագիր ստորագրել ՀՀ դատախազության և Իտալիայի Գլխավոր զինվորական դատախազության միջև Եվրահանձնաժողովը սկսել է քննարկել ռուսների համար վիզային նոր սահմանափակումները KFC-ն հայտարարություն է տարածել՝ այսօր մասնաճյուղերից մեկում բռնկված հրդեհի կապակցությամբ Հայաստանը և Սաուդյան Արաբիան հարաբերությունները խորացնելու մեծ ներուժ ունեն. Սարգիս Խանդանյան Իսրայելի բանակը հարվածներ է հասցրել «Հեզբոլլահ» շարժման ռազմական թիրախներին Որպես անհետ կորած որոնվում է 29–ամյա արցախցի Արսեն Թեւոսյանը Արես Հակոբյանը հաղթել է չեխ մրցակցին Ադրբեջանը Մեծ Բրիտանիայի հետ ռազմավարական գործընկերության հարցեր է քննարկել Մեզ վստահեցրել են, որ Զանգեզուրի ճանապարհում Իրանի համար որևէ սպառնալիք չկա. Արաղչի Վարդան Ղուկասյանի առողջական վիճակը կտրուկ վատացել է․ փաստաբան Բռնցքամարտիկ Տիգրան Խաչատրյանը հաղթեց բոսնիացի բռնցքամարտիկին․ տեսանյութ Պարզեցվել են կենսաթոշակների նշանակման ընթացակարգերը Գողություն՝ Արթիկի հյուրանոցառեստորանային համալիրներից մեկում․ թռցրել են անգամ սեփականատիրոջ որդու կիսավերարկուն Ավտովթար՝ Արագածոտնի մարզում․ բախվել են «SHACMAN» բեռնատարը և «Opel Astra»-ն. հայրը և 2 անչափահաս երեխաները տեղափոխվել են հիվանդանոց Լոռու մարզի քրեական ոստիկանները սպանության դեպք են կանխել․ 5 անձ ձերբակալվել է Բաքվում քննարկել են «Արևմտյան Ադրբեջան» վերադառնալու հարցը 2026-ի հունվարի 1-ից նույնականացման միջոցներով դրոշմավորման ենթակա ապրանքների ցանկն ընդլայնվում է Տարիներ շարունակ մեր գլուխներն եք արդուկում, թե Արցախը ճանաչեցիք Ադրբեջանի մաս, որ հակընդդեմ պահանջներ չլինենԻրազեկում․ գործարկվելու է էլեկտրական շչակ Ռուսաստանը գերազանցում է ԱՄՆ-ին միջուկային կարողություններով Նոր Նորքում Chevrolet-ն բախվել է բետոնե արգելապատնեշին. 26–ամյա վարորդին հասցրել են հիվանդանոց Հրդեհի ահազանգ Թումանյան փողոցում․ ինչ վնասներ են եղել Ուկրաինան Լատվիայից ստացել է 21 զրահափոխադրիչ Թոշակառուների համար դեղերի գներն անհասանելի են. Հրայր ԿամենդատյանՀայոց եկեղեցին փորձում են բնաջնջել միայն մեր թշնամիները և մեկ էլ Փաշինյանը. Արմեն ՄանվելյանՀամապարփակ պաշտպանությունն այն է, երբ ամեն մեկն իր տեղում և ոլորտում գիտի իր անելիքը. Մենուա ՍողոմոնյանԵրվանդ Երկանյանի սիմֆոնիկ «Ձոն»-ը՝ Էդուարդ Թոփչյանի ղեկավարությամբ. Երևանում կայացել է պրեմիերան